Her şeye isyan eden benim de aralarında olduğum yeni bir nesil mevcut: Z kuşağı… 2000 ve sonrasında doğan bu kuşak büyüme serüvenini teknoloji ile iç içe geçirdi. Küçük yaşta sosyal medya ile tanıştı. Haliyle bu kuşak kitlelerle hızlıca iletişim kurabiliyor ve toplumsal olaylarda kolaylıkla mobilize oluyor. Çünkü kimi hangi dijital kanalda bulacağını iyi biliyor.
Nepal’de yaşanan son gelişmelerde bu kuşağının öncü rolünü görüyoruz. 19 insanın yaşamını yitirdiği protestolarda ilk kıvılcım hükümetten yana oldu. Çünkü artan yoksulluk ve yolsuzluk politikaları hükümetin eseriydi. Bunun olağan sonucu sosyal kaynaklara erişimde yetersizlik bulan Z kuşağı bir anda sokakları doldurdu. Gençlik başkent Katmandu’yu dijital bir buluşma noktası olarak telkin etti.
Bu protestolar öyle bildiğimiz protestolardan olmayacaktı… Klasik protestolarda genellikle öncü kadrolar olur; onlar dikkate alınır, onların çağrılarına uyulur. Nepal’de ise kadrolar sokaktan olmayacak alalede dijital ağlardan seçilecekti. Artık klasik protesto çizgisinin dışında yeni tip bir direngenlik temasına geçilecekti.
Başlarda sadece birkaç gencin yaptığı protestolara ilk olarak işsiz ev gençleri, ardından kötü çalışma koşullarına karşı çıkan genç işçiler, sonrasında ise ekolojik talana karşı çıkan iklim aktivistleri destek verdi. Bu kadar farklı kesimden insanın bir araya gelmesinin sebebi yine yukarıda belirttiğim gibi Z kuşağının kimin hangi dijital kanalda olduğunu iyi bilmesinin marifetindendir.
Şunu da söylemeden edemeyeceğim ki Z kuşağı tarafından devrilme korkusu yaşayan Nepal lideri K.P. Sharma Oli önceleri interneti kapatma girişiminde bulundu, tamı tamına 26 sosyal medya platformu kapatıldı. Belki bu sürecin en başından beri Z kuşağını en çok öfkelendiren karşı hamle de bu oldu. Malum artık bu hükümetlerin yayın bir politikası: bant daraltması...Z kuşağı da daralmaya gelemedi.
Teknolojiyi bu kadar hayatının merkezine oturtmuş bir nesil için bu hamleye zekice bir karşılık verilecekti: Nepo bebekler… Nepo, nepotizmin kısaltması. Yani siyasetçilerin aile ayrıcalıklarına karşı bir tepki ve alay göstergesi. Madem bant daraltması geldi sosyal medyada paylaşamıyorlar Nepo bebekleri onlar da bunu pankartlara, duvarlara yazdı. Bu ayıbı yüzlerine vurdu...
Z kuşağı her anlamıyla yaratıcı fikirlere açık. Aynı zamanda gençliğin verdiği kinetik enerji ile harmanlanınca ortaya güzel manzaralar çıkıyor: değişimler, dönüşümler, istifalar…
Bu ve buna benzeyen yaratıcı protestolar yakın zamanlara kadar Latin Amerika’da da yaşanıyordu. Özellikle Şili’de öğrenci protestoları yaygındı. Orda da eğitim bakanının istifasına kadar varmıştı. Nepal’deki bu sürecin sonunda da hükümet devrildi. Oluşan hükümet boşluğunu Z kuşağı yine Diskord üzerinden yaptığı oylama ile belirledi. Tarihte ilk kez bir seçim Diskord üzerinden yapılmış oldu, eşi benzeri görülmemiştir bunun. Çok ikonik, tam bir Z kuşağı hareketi.