Türkiye akaryakıt sektöründe, bayi tarafında kar marjlarının ‘iyice’ düştüğünden şikayet edilirken bu durum kapanma ve el değiştirmeleri beraberinde getiriyor. Sektör kaynaklarından edinilen bilgilere göre, 13 binden fazla bayinin bulunduğu sektörde 2022’nin son aylarından bu yana 2 bin civarında bayi kapandı.
Dünya Gazetesi'nde yer alan habere göre; Sektörde rafineri çıkışı ve pompa satış fiyatı arasındaki brüt karın yüzde 8 olduğu kaydedilirken, bu payın yarısı istasyona yarısı ise ana dağıtım şirketine gidiyor. İstasyonlar akaryakıt satışından elde ettikleri yüzde 4’lük brüt karın yüzde 1’ini nakliyeye, yüzde 1,5’ini POS işlemlerinde bankalara ödüyor. Kalan yüzde 1,5 ise personel maaşı, vergi, fatura gibi diğer giderlere harcanıyor.
TABGİS: Çok ciddi sermaye erozyonu var
Sektörün sorun ve beklentilerini anlatan Türkiye Akaryakıt Bayileri Petrol ve Gaz Şirketleri İşveren Sendikası (TABGİS) Başkanı Murat Bilgin, “Türkiye’nin 7/24 çalışan en büyük vergi dairesiyiz. Bu vergileri toplarken maalesef yaşama şansı verilen bir kar marjımız yok. Ciddi bir sermaye erozyonumuz var” dedi. Sıkıntıların kaynağının geçmişten geldiğine dikkat çeken Bilgin, son zamlar ve düzenlemelerle erozyonun had safhaya ulaştığını açıkladı.
“1 kuruşluk artış bile bizim için önemli”
Akaryakıt bayilerinin mali yükünün arttığını söyleyen Bilgin, büyükşehirlerdeki istasyonların bile maliyetleri kurtaramaz noktaya geldiğini ifade etti. İstanbul Avrupa yakası için 1 Temmuz’da 14 kuruş olan nakliye maliyetinin 19 kuruşu geçtiğine dikkat çeken Bilgin, “Bizim için 1 kuruşluk artış bile çok önemliyken artış 5 kuruşu geçti” dedi.
"Bir bayide ortalama 15 kişi çalışıyor, istihdam kaybı olur"
Bugün akaryakıt sektöründe 13 binden fazla işletme çalışma gösterirken maliyetlerden dolayı yaklaşık 2 bin bayi kapandı. Bir bayide ortalama 15 kişi çalışırken toplam istihdamın 195-200 bin olduğu düşünülüyor. Bayilerde kapanmaların sürmesi halinde istihdamda kayıplar yaşanacağı belirtiliyor.
Şarj için altyapı yatırımları gerekiyor
Akaryakıt istasyonlarında elektrikli araç şarj üniteleri kurulması konusunda, “kafalar çok karışık” açıklamasında bulunan Bilgin, “İstasyonlarımızın çoğunda şarj ünitesi yok. Özellikle İstanbul, Ankara gibi şehirlerde trafolarda, elektrik kapasitelerinde birtakım artışlara da gidilmesi, güçlerin arttırılması gerekiyor. Bunlar ciddi yenileme yatırımları. Burada rekabet de artacak; AVM’ler, evler rakip olacak” diye konuştu.
