Rusya-Ukrayna savaşının etkisinin getirdiği arz endişeleriyle petrol fiyatlarının rekor seviyeleri gördüğü 2022 yılında dünyanın halka açık en büyük 8 petrol şirketinin toplam geliri bir önceki yıla kıyasla yüzde 50 yükselerek 2,4 trilyon dolara ulaştı.
Korona salgınından sonra arz ve tedarik sıkıntılarının çıktığı, küresel ekonomilerin yüksek enflasyonla mücadele ettiği süreçte ortaya çıkan Rusya-Ukrayna savaşının ardından petrol piyasası çalkantılı bir döneme girdi. Batılı devletlerin Rus petrol ihracatına ilişkin yaptırım, kısıtlama ve tavan fiyat uygulamalarıyla derinleşen enerji krizi, Rusya’dan atılacak karşı adımların küresel arz tedarikini kesintiye uğratacağı korkusuyla kritik bir seviyeye gelirken, petrol fiyatlarında ani artışların yaşanmasına neden oldu.
2008 yılından bu yana en yüksek seviye görüldü
Brent petrolün varili önceki yıl 7 Mart tarihinde 139 doları aşmıştı. Söz konusu rakam 2008 yılının temmuz ayından bu yana en üst seviye olarak kaydedilmişti. Brent petrolün varili, savaşın başlamasından önceki gün olan 23 Şubat 2022 tarihinde en yüksek 98,71 dolar seviyesine çıkmıştı.
Yılın ilk yarısında rekor artış gösteren Brent petrolün varili, küresel piyasalarda yükselen talep endişelerinin arz endişelerinin önüne geçmesiyle yılın ikinci yarısında duruldu. Brent petrolün varili 2022 yılının aralık ayında 75,64 dolara kadar düştü. Fiyat dalgalanmaları şirketlerin bilançolarına üst düzey kazanç sağlarken, petrol devlerinin enerji dönüşümü bünyesinde açıkladıkları hedefler gözlemlenmeye başlandı.
ExxonMobil, Chevron, TotalEnergies, Royal Dutch Shell, bp, Eni, Equinor ve Saudi Aramco gibi petrol devlerinin gelirleri, 2022 yılında bir önceki yıla kıyasla yüzde 50 artış göstererek 2,4 trilyon dolara çıktı. Bahsedilen şirketlerin geliri 2021 yılında 1,6 trilyon dolar olarak açıklanmıştı.
Aramco’nun geliri 604 milyar doları aştı
Suudi Arabistan ulusal petrol şirketi Aramco en çok gelir elde eden şirket olarak kayıtlara geçti. Şirketin geliri önceki yıl bir önceki yıla kıyasla yüzde 50’nin üzerinde artış göstererek 604 milyar doları geçti. ExxonMobil gelirini 2022 yılında bir önceki yıla kıyasla yüzde 44,8 artırarak 413,7 milyar dolara, Shell ise yüzde 41,6 yükselterek 386,2 milyar dolara çıkardı.
TotalEnergies gelirini yüzde 42,6 yükselişle 263,3 milyar dolara, bp yüzde 51,6 yükselişle 248,9 milyar dolara, Chevron yüzde 51,6 yükselişle 246,2 milyar dolara, Equinor yüzde 65,8 yükselişle 150,8 milyar dolara ve Eni yüzde 53 yükselişle 140,8 milyar dolara çıkardı.
