Enflasyona bağlı olarak artan kira ve yurt ücretleri barınma krizine neden oluyor. Üniversiteyi şehir dışında okuyan birçok öğrenci barınma sorunu yaşarken, artan kiralar, öğrencilerin 3 kişilik evde dört kişi kalmasına neden oluyor. Devlet yetkililerine koşulların iyileştirilmesi için çağrıda bulunan öğrenciler, kira fiyatlarının ve yurt yemek ücretlerinin düşürülmesini istiyor.
Eğitimin yüksek maliyetlerine dikkat çeken Kırıkkale Üniversitesi Öğrencisi E.D., “Öğrenciler fiyat artışlarına karşı bazı önlemler almak zorunda kalıyor. Yemeğinden kısıyor, sosyal hayatından kısıyor, kitap almıyor, eğitim hayatından kısıyor. Her şeyden kısmak zorunda kalıyor” ifadelerini kullandı.
"7 bin lira kiraya rağmen düzenimi bozmak istemiyorum”
Üç kişilik evde dört kişi kalmak zorunda kaldıklarını belirten, Kırıkkale Üniversitesi Radyo ve Televizyon Programcılığı öğrencisi Zeynep A., “Evimiz üç kişilik. Üç kişilik evde kalıyoruz ama bu sene bir arkadaşımızın maddi durumundan dolayı dört kişi kaldık. Ben geçen yıl 5.500 veriyordum. Bu yıl 7.000 oldu. Yine bu yıl üç kişi kalacağız. Öğrenci olarak bu artan kira fiyatları beni kötü etkiliyor. Öğrenciyiz ve her zaman paraya ihtiyacımız var. Ev sahibine göre de en büyük odayı alan öğrenci daha fazla ödüyor. Ben 7.000 ödüyorsam ev arkadaşlarım 6.000 ödüyor. Bir ev de değil sadece bir odan var ve ortak kullanım alanların var. Bunun için 7.000 lira ödemek insanın zoruna gidiyor ama düzenimi bozmak istemediğim için bir yıl daha idare etmek zorundayım” dedi.
“Ailemin verdiği destekle idare etmeye çalışıyorum”
Zeynep A., konuşmasına şu şekilde devam etti:
“İlk dönem part-time çalışmayı denedim ama zaten küçük bir dükkan olduğu için günlük neredeyse 200 lira veriyorlardı. Bu kadar yorulmama rağmen o kadar az miktarda para verdikleri için çalışmayı bıraktım. Şu an ek iş yapmıyorum. Burs da alamıyorum. Tamamen aile yardımıyla, ailemin verdiği destekle idare etmeye çalışıyorum.
“Sosyal hayatımda kısıtlamalar başladı”
Kira fiyatının pahalı olmasının maddi anlamda sosyal hayatıma şöyle bir etkisi var. 7.000 lira kira verdiğim için kısıtlamalara gidiyorum. Daha çok gezmeyi, eğlenmeyi bende isterim ama maalesef olmuyor.
Devletimizden verdikleri bursları durumu iyi olan öğrenciler dışında gerçekten ihtiyacı olan öğrencilere ayrım yapılmaksızın vermelerini beklerim. Verecekleri para az da olsa sonuçta öğrenciyiz. Şuan 500 liranın bile bir önemi olmuyor gibi gözükse de biz öğrenciler için var.
“Sesimizi çıkartamıyoruz”
Artan kira fiyatını ev sahibiyle konuşmadık ama konuşsak da bir şey ifade etmiyor. Sürekli diğer ev sahipleriyle ‘biz daha uyguna veriyoruz’ diyerek birbirleri arasında kıyaslama yapıyorlar. Kendilerini haklı çıkartıyorlar. Durum böyle olunca da sesimizi çıkartamıyoruz.”
Özel yurtta kalan öğrenci: “Yurt ücreti her yıl katlanıyor, ailemiz zorlanıyor”
Kırıkkale’de özel yurtta kalan Kırıkkale Üniversitesi İktisat Bölümü öğrencisi E.T, yurt ücretlerinin sürekli arttığını ve aile üzerinde büyük bir yük oluşturduğunu aktardı.
Öğrenci E.T, “Normalde 3 senedir kalıyorum ama bir dönem uzaktan eğitime geldiği için 2,5 senedir özel yurtta kalıyorum. Bu seneyle birlikte 3,5 olacak. Bizim yurdumuz apart şeklinde olduğu için iki odası var. Her odada iki kız kalıyoruz. Bizim yurdumuzun şöyle bir sistemi var. Eski öğrencilerine indirimli bir şekilde fiyat veriyor. Geçen sene 4.000 ödüyordum. Bu sene 4.500 ödeyeceğim. Ama eski öğrenci değilsen verilen fiyat 5.500 oluyor. Her yıl geçtikçe fiyatta artış oluyor. İlk dönem 1.000 lira veriyorsam bu dönem 4.500 ’e çıktı” ifadelerini kullandı.
“Geçim sıkıntısı psikolojimi etkiliyor”
E.T., “Ben çalışmıyorum. Ailem çalışıyor. Ailem sayesinde bana para geliyor ama bu durum ailemi kötü etkiliyor. Harçlığımda düşüşlere neden olabiliyor. Çünkü ailem iki öğrenci okutuyor. Abim de Bursa’ da okuyor ve öğrenci evinde kalıyor. Ne abime ne de bana burs çıkmadığı için ailem de bize para yetiştirmeye çalışıyor. Hem abimin ev kirasını hem benim kiramı ödedikleri için harçlıklarımızda düşüşlere de neden oluyor. Hem annem hem babam çalışıyor. Ama bu şekilde bile geçim zorlu olduğu için onların zorlandıklarını gördüğüm için psikolojik açımdan da beni zorluyor. Akademik açıdan da bu durumun tabii ki de etkisi oluyor” diye konuştu.
“Öğrenciler hem okuyor hem de çalışıyor”
Öğrencilerin artan pahalılıkla mücadele etmek için hem çalıştığını hem de okumak zorunda kaldığını söyleyen E.T., şunları söyledi:
“Yurt parasındaki artış nedeniyle bazı arkadaşlarım harçlıklarından veriyor ve bazen bir ayı 1.000 lirayla geçirmeye çalışıyorlar. Ailesinden habersiz burada ek işte çalışıp ailelerinin verdikleri parayı yurda verip, kendi kazandıkları parayla da geçinmeye çalışan arkadaşlarımı gördüm. Hem okuyup hem de çalışarak kendi hayatını sürdürmeye devam eden çok fazla öğrenci gördüm. Bu şekilde önlem almaya çalışan oda arkadaşlarım veya yurttaki diğer tanıdığım öğrenciler var.”
“Devlet desteği artmalı”
E.T, taleplerini ise şu şekilde dile getiriyor:
“Taleplerimizi yurt yönetimiyle de konuştuk. Yarı özel yarı devlet yurdunda kalıyorum. Yurdun ödeneğinin bir kısmını devlet veriyor bir kısmını biz veriyoruz. Bence devletin ödediği miktar bizim ödediğimiz miktardan fazla olması gerekiyor diye düşünüyorum. Mesela biz aylık 5.000 lira değil de 3.000 lira versek bize biraz daha destek sağlasalar hem öğrenci hem aile kesesi için daha makul olacak. Her yıl geçtikçe biner lira artıyor. Ama devlet yeterince para verdiğini düşündüğü için herhangi bir gelişme kat edemedik.”
“Ek iş yapmadan geçinmek mümkün değil”
Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi, Yeni Medya ve İletişim Bölümü öğrencisi olan Y.İ., ek iş yapmadan öğrencilik yapmanın mümkün olmadığına dikkat çekti.
Y.İ., “Ben 3 senedir yurtta kalıyorum, bu sene son senem. 6 kişilik odada kalıyorum. İlk senelerde 570 ödeyerek başladık. Geçen sene 720 ödedim. Bu seneki güncel fiyatı bilmiyoruz. Ekim ayı gibi KYK burslarına zam geldiği zaman tekrar belirlenecek.
Ek iş yapmak zorunda kalıyorduk. Çünkü aldığımız burs ve ailemizin gönderdiği para yetmiyordu. Part-time işlerde çalışıyordum. 3 yıllık üniversite hayatımın her döneminde çalışmış oluyorum. Eve de çıkamıyoruz, yurtta pahalı. Yurttaki yemekleri de yiyemiyoruz. Ben Yeni Medya ve İletişim okuyorum. Derslerim genelde 14.30’ da başlıyordu. Sabah işe gidiyordum. Hocalarımla konuşup akşamki derslere katılıyordum. Çok zor bir bölüm olmadığı için akademik başarımı çok etkilemiyordu ama hep yorgun oluyordum” dedi.
Ay sonunu getirmek için harcama planı şart
‘Biz yurtta kalan arkadaşlarım da ben de burs paramız geldiğinde ya da ailelerimiz para gönderdiği zaman önce yurt paramızı yatırıyorduk’ ifadelerini kullanan İldeniz, sözlerine şu şekilde devam etti:
“Ona göre bir harcama planı çıkartıyoruz. Çünkü parayı önceden harcadığımızda artık ne yapacağız düşüncesi geliyor. Dışardan yemek yememeye çalışıyorduk. Harcamalarımıza olabildiğince dikkat etmeye çalışıyorduk. Bu şekilde dengelemez zorunda kalıyorduk.
Burs daha hesaba yatmadan bitiyor
Part-time işe girerek kendim çalışıyorum. Ailemden de destek alıyorum. Evde 8 kişi yaşıyoruz. Babam ve 21 yaşındaki kardeşim çalışıyor. 3.000 TL KYK bursu alıyorum ama hiçbir şekilde yetmiyor. 720 TL’ si yurda gidiyor, 500 TL’ ye yakın yol parası gidiyor, okul içi harcamaları derken bize verilen para geri alınmış oluyor.”
“Burs artmalı, yurt sayısı çoğalmalı”
Y.İ., taleplerini ise şu şekilde sıraladı:
Bence bursların fiyatı arttırılabilir. 3.000 TL burs veriliyor ki bu herkese de verilmiyor. Verilen burs bu ekonomik düzende bu şartlarda kesinlikle yetmiyor. Ailemiz de para gönderiyor kendimiz de çalışıyoruz buna rağmen ayın başını zor getiriyoruz. Bir öğrenci olarak bunu gönül rahatlığıyla söyleyebilirim. Okuldaki yemekhanelerin aynı şekilde KYK yurt yönetiminin de yurtta verilen yemek fiyatlarını düşürmesi gerekiyor. Acıktığımızda yurtta verilen ücretsiz yemeği yemek dışında tekrar yemek yiyebiliyoruz ama bir ücret karşılığında veriliyor ve pahalı oluyor. Misafir öğrenci olarak da kalabiliyoruz. Buna da ekstradan para ödüyoruz. KYK yurt sayılarının fazla olmasını istiyoruz. Küçücük bir odada 6 kişi kalıyoruz ve bu 6 kişilik odaya 720 lira çok fazla. Bizim odalarımız 4 kişilikti, zam geldikten sonra eklemeler yapıldı. Daha fazla yurt yapılmalı ve odalardaki kişi sayıları azaltılmalı. Yurt time öğrencilerin sayısı ve verilen fiyatlar arttırılabilir. Genelde ihtiyacı olmayan öğrencilere çıkıyor ama gerçekten ihtiyacı olan öğrencilere çıksa daha iyi olur.”
"Hem çalışmak hem de okumak istiyoruz"
Kırıkkale Üniversitesi Radyo ve Televizyon Programcılığı Bölümü öğrencisi olan E.D., ise artan maliyetlerin eğitimi olumsuz etkilediğini belirtti.
Beş kişilik yurtta kaldığını söyleyen E.D., “Bir senedir yurtta kalıyorum. 5 kişilik bir odada kalıyorum. Aylık 765 TL ödüyordum, bu sene ne kadar ödeyeceğimiz henüz belli değil. Bir dönem okuluma yakın bir kafede baristalık yapıyordum. Sabah 08.00’ da dersim başlıyordu ve 16.00 gibi bitiyordu. Derslerim çok yoğundu. Ders bitiminde işe gidiyordum, 22.30’ da işten çıkıyordum. 23.00 yurda son giriş saatimizdi. Yurda da zor yetişiyordum. Hiçbir şekilde kendime, arkadaşlarıma, derslerime vakit ayıramıyordum. Çok yorgun oluyordum, sabah derslerinde uyuyakalıyordum” şeklinde konuştu.
“Burs miktarı yetersiz”
Devletin verdiği burs miktarının yetersiz olduğuna işaret eden E.D., “Aylık harcamalarımı dengelemek açıkçası beni çok zorluyordu. Babam emekli, emekli olduğu halde ek iş yapıyor. Emekli maaşıyla geçinmek çok zor. Evin kirası, eve yapılan alışverişler ve bana para yetiştirmeye çalışıyor. Farklı şehirde olmam yol ücretleri, okulda yapılan harcamalar ailemi ve beni zorluyor. Öğrenciler fiyat artışlarına karşı şöyle önlemler almak zorunda kalıyor. Yemeğinden kısıyor, sosyal hayatından kısıyor, kitap almıyor, eğitim hayatından kısıyor. Her şeyden kısmak zorunda kalıyor” ifadelerini kullandı.
“Sosyal hayatımız yok”
Neredeyse sosyal bir hayatının olmadığını ifade eden E.D., konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Bir kahve içmek istesek en az 200 lira, yemek yemek istesek en az 250 lira. En doğal ihtiyacımız olan sosyal ihtiyacımızı bile gerçekleştiremez hale geldik. Ailemden destek alıyorum. Aylık 3.000 lira KYK bursu da alıyorum. Hiçbir şeye yetmiyor. Aileme de belli etmemeye çalışıyorum ama zor geçiniyorum.”
“Daha fazla yurt daha az odalar istiyoruz”
E.D., devletten beklentilerini ise şöyle dile getirdi:
“Devletten beklentimiz şu şekilde benim gibi bir sürü üniversite öğrencisi var. Ailesinden yardım almayan, çok az alan ya da kendi geçimini sağlamaya çalışan öğrenciler var. Devletimizden bursların arttırılmasını istiyorum. Zincir marketlerin, esnaflarımızın bu yüksek fiyatları önlemesini istiyorum. Devlet kontrolünde olmasını istiyorum. Bu marketlerin sürekli kontrol edilmesini istiyorum. Özellikle sadece öğrencinin bulunduğu yerlerde inanılmaz fiyatlar var. Yurtların kesinlikle arttırılmasını istiyorum. Odaların, yatak sayılarının azaltılmasını istiyorum. Bölümümle alakalı gece de çalışacağım konular oluyordu. Senaryo yazımı, film çekimi ekip işi olduğu için, oda arkadaşlarımla anlaşamadığımdan dolayı ayrı eve geçmeyi de düşündüm ancak artan kira fiyatlarından sonra vazgeçmek zorunda kaldım.”