Niğde’nin Çiftlik ilçesine bağlı Alay kasabasında patates üreticilerinin sorunlarını dinleyen Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Niğde Milletvekili ve Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer, üreticilerin yaşadığı mağduriyete dikkat çekti. Büyük üretici ve işletmelerin ürün satmasına karşın küçük aile tipi işletmelerde tüccar alım yapmadığı için patatesin depoda kalıp hayvan yemi olduğunu belirten Gürer, satılamayan patatesin hayvan yemi olarak kullanıldığını belirtti.
“Bir liraya satılamayan patates, markette 35 lira”
Evrensel’den Duygu Ayber Gültekin’in haberine göre vekil Gürer, "Yıl başında Adana'da turfanda patatesi zirai don vurunca depolardaki patateslerin bir kısmı hareket gördü. Ancak tüccarların daha iyi koşullarda muhafaza edilen patatesi alması, küçük aile tipi işletmelerin patatesinin depoda kalmasına neden oldu. O patatesler hayvan yemi olarak kaldı. Büyükşehirlerde kilosu en az 20 liradan, marketlerde 35-40 liraya kadar çıkan patates de kamucu bir yaklaşımla soruna bakılmaması ürünün gıda ürünü olarak tüketimini olanaklı kılmadı" dedi.
Kilosu bir liradan bile satılmıyor
Patates Üreticisi Hacı Mehmet Gezerkaya, yaşadıkları sıkıntıyı "Bu yıl 700 ton patates yetiştirdim. Ancak tarlada sadece 200 tonunu satabildim, geriye kalanını depoladım. Şimdi bu depodaki patatesi tüccar gelip almadı. 3-4 liraya verdim ama alan olmadı. Şu anda kilosu 1 liradan bile satılmıyor. Patates depoda kaldı ve şu an hayvanlara yedirmek üzere bekliyor. Patates hayvan yemi oldu; çöpe çıktı. Şu anda da yenilecek bir halde değil. Bu yüzden hayvan yemi olarak ayrıldı. Alay kasabasında hâlâ 6-7 bin ton civarında satılmayan patates var" ifadeleriyle anlattı.
TMO müdahale etmeliydi
Devletin Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) aracılığıyla müdahale etmesi gerektiğini vurgulayan Gürer, "TMO bu ürünleri alıp sağlıklı biçimde muhafaza etseydi hem vatandaş uygun fiyatlı patates yiyecekti hem de üretici mağdur olmayacaktı. Tüccarın elinde bırakılan piyasa nedeniyle tüccar, işine gelen ürünü işine gelen fiyattan alıyor, stokluyor ve piyasaya uygun fiyatta satarak para kazanıyor. Ama üretici 'Bu patatesin tamamı artık satılamayacağı için hayvan yemi olacak' diyor. Bu ise milli servetin israfı anlamına geliyor. Patates, hububattan sonra en çok tüketilen ürünlerden biri. Ama Niğde'de patates çöp oluyor. Yetkililere sürekli çağrıda bulunduk fakat bu yıl da patatese sahip çıkılmadı. Üreticiyi kendi haline bıraktılar" dedi.
Üreticinin bankalara borcu katlanıyor
Borçlarının giderek arttığını söyleyen Gezerkaya, "Tüccardan başka satabileceğimiz bir yer yok. Fiyatlar biraz canlanmaya başladığında hemen ithalat yapılıyor, fiyatlar tekrar düşüyor. Bu da zarar üstüne zarar getiriyor” dedi. Soğuk hava depolarının eksikliğine de dikkat çeken Gezerkaya, "Depolarımız soğuk olmadığı için patatesi erken satmamız gerekiyordu. Ama yanlış politikalar yüzünden satamadık" dedi.
Çürüyen patatesi depodan çıkarmak da maliyet
Patatesi depolamanın da maliyetinin olduğunu söyleyen Gezerkaya, “Çıkarmak için işçi gideri var. 200 ton patatesi depodan çıkarmak için en az 200 bin lira gider. Para kazanmayı geçtik artık zarar üstüne zarar ediyoruz. Banka borçlarımız da katlanıyor. Devletten çiftçinin banka kredilerini faizsiz bir şekilde ertelemesini istiyoruz, yoksa kimse işin içinden çıkamaz. Herkesin bankalara kredi borcu var. Aksi takdirde hacizler, icralar başlar" dedi.
Bakanlar bizi görmüyor
Sorunlarının görmezden gelindiğini ifade eden Gezerkaya, "Bakanımız geçen gün geldi ama bir depoya bile girmedi. Bakanlar sadece büyük şirketlerle muhatap oluyor. Bizi kimse görmüyor" diyerek tepki gösterdi.
