Oscar ödüllü "No Other Land (Başka Bir Ülke Yok)" belgeselinde yer alan Filistinli aktivist ve öğretmen Odeh Muhammad Hadalin, işgal altındaki Batı Şeria'nın Hebron kenti yakınlarındaki Umm el-Kher köyünde bir İsrailli yerleşimci tarafından vurularak öldürüldü. Hadalin, özellikle Masafer Yatta bölgesinde İsrailli yerleşimcilerin ve askerlerin Filistinli topluluğa yönelik saldırılarını belgeleyen belgesel filmine verdiği destekle tanınıyordu.
Vurularak öldürüldü
Filistin Eğitim Bakanlığı, dün gece sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada, Hadalin'in "Umm el-Kher köyüne düzenlenen saldırı sırasında yerleşimciler tarafından vurularak öldürüldüğünü" duyurdu. Olayın, İsrail'in "askeri tatbikat alanı" ilan etmesiyle Filistinlilerin evlerinde kalmak için mücadele ettiği Masafer Yatta bölgesinde gerçekleştiği belirtildi.
Filmin iki yönetmeni, İsrailli gazeteci Yuval Abraham ve Filistinli gazeteci Basel Adra da Hadalin'in vurularak öldürüldüğünü doğruladı. Adra, sosyal medya paylaşımında, "Sevgili dostum Awdah bu akşam katledildi. Köyündeki toplum merkezinin önünde duruyordu, bir yerleşimci göğsünü delen kurşunla onu vurdu ve hayatını aldı. İsrail bizi işte böyle siliyor, birer birer" ifadelerini kullandı. Filmin İsrailli ortak yönetmeni Abraham ise Hadalin'i "Masafer Yatta’da No Other Land’i çekmemize yardım eden olağanüstü bir aktivist" olarak tanımladı.
Abraham, olay anına ait bir video da paylaşarak, ateş açan kişinin Avrupa Birliği (AB) ve ABD tarafından yaptırımlarla cezalandırılan Yinon Levi olarak teşhis edildiğini söyledi ve "Videoda çılgınca ateş eden kişi o" dedi.
İsrail polisinden açıklama ve gözaltılar
İsrail polisi, olayın soruşturulduğunu belirterek, olay yerinde bir İsrailli vatandaşın gözaltına alındığını açıkladı. Aynı açıklamada, olayla bağlantılı dört Filistinlinin ve olay yerinde bulunan iki yabancı turistin de İsrail askerleri tarafından gözaltına alındığı bilgisi verildi. Polis açıklamasında, "Olayın ardından bir Filistinlinin öldüğü doğrulandı; olayla tam bağlantısı araştırılıyor" ifadesine yer verildi. Filistin devlet haber ajansı WAFA'nın haberine göre, saldırı sırasında bir başka Filistinli de yerleşimci tarafından dövülerek yaralandı ve hastaneye kaldırıldı.
Yerleşimci şiddeti ve insan hakları raporları
Hadalin'in öldürülmesi, İsrailli insan hakları örgütü B'Tselem'in dün yayımladığı ve İsrail'i Gazze'de Filistinlilere karşı soykırım işlemekle suçlayan raporla aynı güne denk geldi. B'Tselem, raporunda, Batı Şeria'da genellikle tam teçhizatlı ve silahlı yerleşimciler tarafından Filistinlilere yönelik "günlük saldırılarda eşi benzeri görülmemiş bir artış" yaşandığını bildirdi. Raporda, bu saldırıların "kundaklama, hırsızlık, ev baskınları ve el koymalar, silahlı tehditler, darp ve daha fazlasını" içerdiği belirtilirken, tüm bunların "İsrail hükümeti ve kolluk kuvvetlerinin desteğiyle" gerçekleştiği vurgulandı.
Bölgede artan gerilim
"No Other Land" belgeseli, Hebron'un güneyindeki Masafer Yatta bölgesinde yaşayan Filistinlilerin, İsrail'in burayı "askeri tatbikat alanı" ilan etmesinin ardından evlerinde kalabilmek için verdiği mücadeleyi konu alıyor. Bu direniş, mart ayında En İyi Belgesel Oscar'ını kazanarak uluslararası dikkat çekmişti.
Öte yandan, Filistin Sağlık Bakanlığı'nın verdiği bilgiye göre, 27 yaşındaki Muhammed Samer Süleyman el-Cemal de dün gece Hebron'un kuzey girişindeki bir kontrol noktasında İsrail güçleri tarafından vurularak ağır yaralanmış ve hayatını kaybetmişti. WAFA haber ajansı, İsrail askerlerinin el-Cemal'i olay yerinde kanlar içinde bıraktığını ve sağlık ekiplerinin müdahalesine izin vermediğini aktardı.
Uluslararası hukuka göre yasa dışı kabul edilen yerleşimlerde yaklaşık yarım milyon İsraillinin yanı sıra, işgal altındaki Batı Şeria'da yaklaşık 3 milyon Filistinli yaşıyor. 7 Ekim 2023'te İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırılarının başlamasından bu yana, İsrail askerleri ve yerleşimciler, işgal altındaki Batı Şeria'da binden fazla Filistinliyi öldürdü. Aynı dönemde Batı Şeria'da 30'dan fazla İsrailli sivil ve asker de hayatını kaybetti.
