DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Elif Esen, Liselere Geçiş Sınavı’na (LGS) yönelik kamuoyunda yükselen adaletsizlik, veri karartma ve güvenlik zafiyeti iddialarını Meclis’e taşıdı. Esen, Millî Eğitim Bakanlığı’nın (MEB) sınava ilişkin istatistikleri paylaşmamasını eleştirerek, “Ölçmeyen ama sıralayan, şeffaf olmayan ama yönlendiren bir sınav sistemiyle karşı karşıyayız” ifadelerini kullandı.
Tam puan alan öğrenci sayısı dikkat çekiyor
Esen’in sunduğu verilere göre, 2018’de yalnızca 18 öğrenci LGS’den tam puan alırken, 2025’te bu sayı 719’a yükseldi. Buna rağmen sınava giren öğrenci sayısının son beş yılda azalması ve MEB’in detaylı ölçme-değerlendirme raporlarını kamuoyuna açıklamaması ciddi soru işaretleri doğurdu. Esen, “Eğitim sistemindeki başarıyı göstermek için istatistiklerle mi oynanıyor?” sorusunu yöneltti.
Soru yazarlarının yayınevleriyle ilişkisi sorgulanıyor
Esen, sınavın pedagojik yönü kadar etik ve güvenlik boyutunun da incelenmesi gerektiğini belirtti. Puan hesaplama birimindeki görev değişiklikleri, kitapçık dağıtımında görev alan taşeron firmaların güvenliği ve soru yazarlarının özel yayınevleriyle olası bağlantılarını gündeme taşıdı. Milletvekili, şu riskleri sıraladı:
Puan hesaplama aşamasında veri ihlali
Soru yazarlarının yayınevlerine soru satması
Taşeron firmaların sınav kitapçıklarına erken erişim ihtimali
2023 verilerinin MEB tarafından kamuoyundan gizlenmesi
Algı yönetimi eleştirisi
Esen’in teknik analizinde, sınavın ayırt edicilik ve güçlük katsayılarında ciddi dalgalanmalar olduğu ve özellikle Matematik testinin aşırı zorlayıcı hale geldiği belirtildi. Esen, “Sınav ölçmüyor, yönlendiriyor. Eğitimde gerçek başarıyı gizlemek için istatistik oyunları oynanıyor” dedi. Ayrıca MEB’in “net ortalaması” yerine “doğru cevap ortalaması” yöntemine geçmesini de başarısızlığı gizleme çabası olarak değerlendirdi.
Şeffaflık için bağımsız inceleme çağrısı
Basın açıklamasında, “Bu sınav milyonlarca çocuğun geleceğini belirliyor. MEB’in bağımsız ve denetlenebilir bir sistem kurması, geçmiş yıllara ait verileri açıklaması şart. Aksi halde toplumun vicdanı yara alır” ifadelerini kullanan Esen, sınav sürecinde etik reform yapılması gerektiğini vurguladı.
