Japonya’da yapılan çığır açan bir araştırma, insan beynindeki düşüncelerin metne dönüştürülebileceğini gösterdi. Tomoyasu Horikawa’nın “zihin altyazısı” adı verilen yöntemi, yapay zekâ ile beyindeki nesneler, yerler, eylemler ve olaylar gibi görsel ayrıntıları açıklayıcı cümlelere dönüştürüyor.
Horikawa’nın çalışmasında 22 ila 37 yaş arasındaki altı katılımcının beyin aktiviteleri analiz edildi. Katılımcılar, içinde nesneler, sahneler ve eylemler bulunan ve ses içermeyen 2 bin 180 kısa videoyu izledi. Araştırmacı, bu beyin aktivitelerini sayısal dizilerle eşleştirmek için “kod çözücüler” adı verilen yapay zekâ modelleri geliştirdi.
Bu modeller, katılımcılar daha önce görmedikleri videoları izlerken veya hatırlarken beyin aktivitelerini çözümleyerek en uygun kelime dizilerini üretti. Böylece yapay zekâ, zihinsel görüntüleri metne çevirebilmeyi başardı.
Yeni teknoloji, özellikle dil ile ilgili beyin bölgelerinde hasar olan kişiler için umut vadediyor. Afazi veya ALS gibi konuşma yetisini etkileyen hastalıklarda kullanılabileceği gibi, sözel iletişim güçlüğü yaşayan otistik bireyler için de potansiyel bir çözüm sunuyor.
Uzman görüşü
Horikawa, yöntemin karmaşık zihinsel görüntüleri dile dönüştürmede ilerleme kaydedildiğini belirtirken, bunun hâlen zorlu bir görev olduğunu vurguluyor. Uzmanlar ise teknolojinin gelecekte iletişim engellerini aşmada önemli bir adım olacağını ifade ediyor.
Bu gelişme, yapay zekânın insan düşüncesini doğrudan anlamaya doğru attığı önemli bir adım olarak görülüyor.
