Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı adına hazırlanan “Türkiye kadına yönelik şiddet araştırması 2024” raporunu yayımladı. TÜBİTAK desteğiyle Marmara Üniversitesi iş birliğiyle yürütülen araştırmada, 15-59 yaş grubunda 18 bin 275 kadınla yüz yüze görüşmeler yapıldı.
Araştırma, kadınların yaşadığı fiziksel, cinsel, psikolojik, ekonomik, dijital şiddet ve ısrarlı takip gibi farklı şiddet biçimlerini ölçmeyi amaçladı. TÜİK, dijital şiddet ve ısrarlı takibin ilk kez rapor kapsamına alındığını duyurdu.
Fiziksel şiddet en çok orta yaş grubunda
Rapora göre kadınların yüzde 12,8’i fiziksel, yüzde 28,2’si psikolojik, yüzde 18,3’ü ekonomik şiddete maruz kaldı. Fiziksel şiddet en yüksek oranda yüzde 14,7 ile 35-44 yaş grubundaki kadınlarda görüldü.
Boşanmış kadınlarda oranlar daha yüksek
Boşanmış kadınların yüzde 62,1’i psikolojik, yüzde 42,5’i ekonomik, yüzde 41,5’i fiziksel şiddet gördü. Evli kadınlarda bu oranlar sırasıyla yüzde 26,4, yüzde 19,9 ve yüzde 11,6 olarak ölçüldü.
Dijital şiddetin failleri çoğunlukla yabancılar
Kadınlara dijital şiddet uygulayanların yüzde 62,3’ü yabancı, yüzde 15,7’si eş veya eski eş oldu. Israrlı takipte yabancı faillerin oranı yüzde 39,6 olarak kaydedildi.
Eğitim seviyesi ekonomik şiddeti azaltıyor
Okul bitirmeyen kadınların yüzde 31,8’i ekonomik şiddet gördüğünü belirtirken, yükseköğretim mezunlarında bu oran yüzde 8,9’a düştü.
Bölgesel farklılıklar dikkat çekti
Fiziksel şiddetin en yoğun olduğu bölge yüzde 25,9 ile Kuzeydoğu Anadolu olurken, en düşük oran yüzde 8,8 ile Ortadoğu Anadolu’da görüldü.
Son bir yılda her on kadından biri psikolojik şiddet yaşadı
Son 12 ayda kadınların yüzde 11,6’sı psikolojik, yüzde 3,7’si dijital, yüzde 3,2’si ekonomik, yüzde 2,6’sı fiziksel şiddete maruz kaldı. Psikolojik şiddet kentlerde yüzde 12,2, kırsalda yüzde 10,8 oranında kaydedildi.
Gençler dijital şiddete daha açık
Araştırmaya göre 15-24 yaş grubundaki kadınların yüzde 7,3’ü dijital şiddet gördü. Bu oran yaş ilerledikçe azaldı.
Şiddetin en önemli nedeni öfke kontrolü
Kadınların beyanına göre şiddetin en sık nedeni yüzde 21,7 ile erkeğin öfke kontrol sorunu oldu. Bunu maddi sıkıntılar (yüzde 13) ve yetiştirilme tarzı (yüzde 13,3) izledi.
Kadınların yarısı şiddeti kimseyle paylaşmadı
Eşi veya birlikte olduğu kişinin şiddetine maruz kalan kadınların yüzde 47,7’si yaşadıklarını kimseyle paylaşmadı. Şiddeti paylaşanların yüzde 31,8’i kendi ailesinden bir kadınla, yüzde 10,2’si ise kadın bir arkadaşıyla konuştu.
