2025 yılının sonuna yaklaşılırken, Sosyal Güvenlik Uzmanı Yavuz Kurt hizmet borçlanmalarına ilişkin önemli değerlendirmelerde bulundu. Kurt, yılbaşında hem asgari ücret artışı hem de Meclis’te görüşülen düzenlemeyle borçlanma maliyetlerinin önemli ölçüde artacağını söyledi.
Sosyal Güvenlik Uzmanı Yavuz Kurt, sigortalıların eksik prim günlerini tamamlayarak emeklilik şartlarını yerine getirebilmeleri açısından hizmet borçlanmalarının kritik önem taşıdığını belirtti. Kurt, 2025 başından itibaren asgari ücretin yükselmesi ve torba kanun teklifinde yer alan düzenleme sonucunda borçlanma maliyetlerinde ciddi artış beklendiğini ifade etti. Teklife göre, hizmet borçlanmalarında günlük borçlanma oranının yüzde 32’den yüzde 45’e çıkarılması öngörülüyor.
Hizmet borçlanması, sigortalıların askerlik, doğum, ücretsiz izin, avukatlık stajı, tutukluluk, gözaltı, grev ve lokavt gibi nedenlerle çalışamadıkları süreleri daha sonra ödeme yaparak prim gününe dönüştürebilmelerini sağlıyor. Borçlanma yapabilmek için kişinin daha önce memur, işçi veya esnaf statülerinden en az bir gün sigortalı çalışmasının bulunması gerekiyor.
Mevzuata göre sigortalılar; askerlik süreleri, üç çocuğa kadar doğum sonrası süreler, memurların ücretsiz izinleri, avukatların staj dönemleri, doktorların fahri asistanlıkları, grev ve lokavtta geçen süreler ile 13 Şubat 2011 sonrası kısmi süreli çalışma günlerini borçlanabiliyor.
Kurt, mevcut durumda borçlanma tutarlarının günlük asgari ücret ile bunun 7,5 katı arasında değişen prime esas kazancın yüzde 32’si üzerinden hesaplandığını belirtti. Bugün itibarıyla 4/1-a (SSK) sigortalıları için bir günlük borçlanma bedeli 277,40 TL olarak uygulanıyor. Yılbaşında asgari ücretin artmasıyla birlikte bu tutarların da yükseleceği belirtiliyor.
Hizmet borçlanması başvuruları SGK müdürlüklerine dilekçe ile yapılabildiği gibi e-Devlet üzerinden de gerçekleştirilebiliyor. Borçlanma yapacak kişiler yalnızca ihtiyaç duydukları süre kadar ödeme yapabiliyor. Örneğin askerlik süresi 540 gün olan bir sigortalı, emeklilik için 320 güne ihtiyaç duyuyorsa sadece bu süreyi borçlanabiliyor.
Borçlanma tutarının geri alınması da mümkün. Aylık bağlanmamış olması şartıyla SGK’ye yapılacak yazılı başvuru sonucunda ödenen tutarlar faizsiz olarak iade edilebiliyor. Ancak ödenen bedelin bir kısmının geri alınması mümkün değil.
Borçlanma başvurusu sonrası hesaplanan tutar, iadeli taahhütlü tebligatla kişiye bildiriliyor. Tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde ödemenin yapılması gerekiyor. Süresinde ödeme yapılmaması veya kısmi ödeme durumunda kalan süreler için yeniden başvuru yapılması gerekiyor.
Borçlanılan sürelerin hangi sigortalılık statüsünden sayılacağı ise kişinin borçlanma talebi yaptığı tarihte tabi olduğu son statüye göre belirleniyor. Örneğin son olarak 4/1-a kapsamında çalışanların borçlanmaları bu statüde değerlendiriliyor. Zorunlu sigortalılık sonrası isteğe bağlı prim ödeyenlerin borçlanmaları ise 4/1-b (Bağ-Kur) kapsamında kabul ediliyor.
Sigorta başlangıcının öne çekilmesi ise yalnızca belirli süreler için geçerli. Askerlik, doktora öğrenimi, tıpta uzmanlık, fahri asistanlık, avukatlık stajı ve yurt dışında resmi öğrenci olarak geçirilen sürelerin 18 yaş sonrasına denk gelen bölümleri borçlanıldığında sigortalılık başlangıcı borçlanılan gün kadar geri çekilebiliyor. Ancak her borçlanma işlemi sigorta başlangıç tarihini geriye götürmüyor.
