Suriye Demokratik Güçleri (SDG) Komutanlık Üyesi Sipan Hemo, Al-Monitor’dan Amberin Zaman’a verdiği röportajda, SDG ile Şam arasındaki görüşmelerin mevcut durumunu değerlendirdi. Hemo, ABD'nin çabalarına rağmen müzakerelerde somut ilerleme kaydedilemediğini belirtirken, Suriye Dışişleri Bakanı Asaad el-Şibani’nin de ABD’li yetkililerin iyimser açıklamalarının aksine, henüz "olumlu veya pratik bir adım" atılmadığını ifade ettiği bildirildi.
Sipan Hemo, ABD’nin Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack’ın görüşmelerin "inanılmaz derecede iyi gittiği" yönündeki açıklamasının hemen ardından Suriye Dışişleri Bakanı’nın olumsuz görüş bildirmesine dikkat çekti. Al-Monitor, ABD’nin nihai anlaşma baskısına rağmen tarafların diyaloğu sürdürme kararlılığında olduğunu, ancak anlaşmazlık uzadıkça topyekûn çatışma riskinin arttığını aktardı.
Hemo, müzakerelerin mevcut durumu hakkında "kayda değer ciddi bir adımdan söz etmek mümkün değil" dedi. En önemli adımın, 10 Mart 2025’te General Mazlum Abdi ile Geçici Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara arasında imzalanan taslak anlaşma olduğunu belirtti.
Bazı tarafların SDG'yi zaman kazanmakla suçladığını belirten Hemo, bu iddiaların "büyük bir yalan" olduğunu söyledi. SDG’nin 10 Mart anlaşmasına bağlılığını teyit ettiğini ve Suriye’de entegrasyona doğru ilerlemek istediğini vurguladı. Hemo, temel hedeflerinin bu olduğunu belirterek, "Bazılarının iddia ettiğinin aksine, ayrılıkçı bir gündemimiz yok ve ayrı bir devlet kurmak da istemiyoruz" dedi.
Temel anlaşmazlık konusu: Entegrasyon tanımı
Hemo, geçici hükümetle aralarındaki temel sorunun meselelere ve entegrasyon kavramına farklı yaklaşımları olduğunu ifade etti:
- Geçici Hükümetin Yaklaşımı: Hemo'ya göre geçici hükümet için entegrasyon, bir gücün kendi kimliğini, varlığını ve iradesini tamamen inkâr ederek başka bir yapı içinde erimesi anlamına geliyor.
- SDG’nin Yaklaşımı: SDG için ise demokratik entegrasyon, "kimliği, varlığı, rengi ve iradeyi korumak" temelinde ilerlemek anlamına geliyor.
Hemo, 10 Mart tarihli niyet beyanında ortaklıktan bahsedildiğini hatırlatarak, sonrasında atılan adımların ortaklık ruhuyla gerçekleşmediğini savundu. Geçici hükümetin kurulması, anayasanın ilanı ve parlamento seçimleri gibi süreçlere kendilerinin dâhil edilmediğini belirterek, geçici hükümeti tek taraflı hareket etmekle suçladı.
SDG’nin hedefleri hakkında
"SDG’nin tek bir hedefi var: Suriye’nin demokratikleşmesi. Çoğulcu ve demokratik bir hükümet istiyoruz. SDG, Şam’da da aynı hedef ve özlemleri tespit ederse, otomatik olarak bu sürecin bir parçası haline gelecek ve onu sonuna kadar savunacaktır. SDG’nin ne zaman silahlarını bırakıp entegre olacağı sorusunun cevabı bu meselelere bağlıdır. Şam’ın demokratikleşmesine bağlıdır. Dolayısıyla, entegrasyon için bir son tarih belirlemek yanlıştır.
Açıkça söylemek gerekirse, sorunlar bizden kaynaklanmıyor. Az önce de belirttiğim gibi, geçici hükümetin aldığı kararlar ve attığı adımlar, entegrasyondaki bu gecikmenin sebepleri arasında yer alıyor. Bir diğeri de güvenlik ve askeri durumla ilgili. Açıklayayım.
Örneğin, SDG bir savunma gücüdür. Suriye’de katliamlar olmasaydı, herkes barış ve güvenlik içinde yaşasaydı ve Şam’da iradesine saygı duyulduğunu veya görüşlerinin temsil edildiğini görseydi, savunma mekanizması, kendini koruma içgüdüsü rahatlardı. Fakat kendinizi SDG’nin yerine koyun: Lazkiye’deki [Alevileri hedef alan] ve Süveyda’daki [Dürzileri hedef alan] olaylar karşısında bir askeri komutan olarak ne tür önlemler alırdınız? Sadece rahatlar mıydınız, yoksa kendini korumak için daha da güçlü önlemler almaya mı karar verirdiniz? Doğal olarak, bu şiddet dalgaları karşısında savunmamızı güçlendirdik, savaş kapasitemizi artırdık. Şeyh Maksud ve Der Hafer’de yaşanan gelişmeler, düşüncemizde ne kadar haklı olduğumuzu kanıtladı."
Bütün bu olaylar [geçici hükümet] tarafından kışkırtılmıştır. Bizim hiçbir provokasyonumuz olmadı, gizli bir gündemimiz de yok.
ABD’nin rolü hakkında
”IŞİD’e karşı mücadelede başlıca ortağımız olan Amerikalılar , bu müzakerelerin, bu entegrasyon sürecinin merkezindedir. Bazı durumlarda, bir birey olarak, Sipan Hemo olarak, benimsedikleri pozisyonları anlamakta zorluk çekiyorum. Bildiğiniz gibi, ABD’nin Suriye Özel Temsilcisi Bay Tom Barrack, [9 Temmuz’da Kobani ile Suriye yetkilileri arasındaki görüşmelerin bozulmasından] neredeyse bizim güçlerimizi sorumlu tuttu. Bu sonuca nasıl vardıklarını gerçekten anlamadım. Mutlakiyetçi, faşist, despot bir Baas rejiminden kurtulduk. Şimdi aynı şeye mi maruz kalacağız, tek farkla, sakallı olmaları mı? Amerikalılar bunları Suriye halkı için meşru liderler olarak mı görüyor? Tüm bu gelişmelerde ve süreçlerde, şüphesiz Amerikalıların merkezi bir rol oynadığını görüyoruz. SDG olarak, ana muhatabımız Amerika Birleşik Devletleri’dir…”
Suriye İçişleri Bakanı ve Savunma Bakanı ile görüşmesi hakkında
"Şimdiye kadar [Ekim ortasında Şam’da geçici hükümet yetkilileriyle] bir toplantıya katıldım. Atmosfer çok olumluydu ve verilen mesajlar da [medyaya daha önceki yorumlarımda] belirttiğim gibi çok güzeldi. Ancak bunların hiçbiri resmiyet kazanmadı, ne yazılı ne de başka bir şekilde. Hiçbir şey imzalanmadı. Daha sonra basına yansıdığı üzere, Suriye ordusunun genel komutası altında üç özel tugayın oluşturulmasına odaklanan sözlü bir anlaşma vardı. SDG olarak düzenli bir orduya benzer birleşik bir yapıya sahip olduğumuzu, savunma görevlerini yerine getirebileceğimizi ve Suriye Savunma Bakanlığı’na iyi niyetle karşı koyabileceğimizi açıkça belirttik. Ancak tüm bu görüşmeler sözlü olarak gerçekleşti. Başka bir adım atılmadı. Aksine, biz bu çalışmaları yürütürken, Şeyh Maksud’da yedi farklı mevziden [Kürt güçlerine] saldırı düzenlendi ve o zamandan beri Halep’teki [Kürt çoğunluklu mahalleler] Şeyh Maksud ve Eşrefiye kuşatma altında."
Savaş riski hakkında
"Hatırlayacağınız gibi, Halep için hükümetle 1 Nisan’da bir anlaşma yapılmıştı; güçlerimiz Şeyh Maksud’dan çekilmiş ve [Kürt çoğunluklu mahalleler] için bir yerel yönetim kurulmuştu. Halep’teki hükümet yetkilileriyle koordinasyon halinde çalışmaları gerekiyordu. Geriye dönüp baktığımızda, bu 1 Nisan anlaşmasının bir 1 Nisan şakası gibi olduğunu söyleyebiliriz. Aynı zamanda, Der Hafer’den Rakka ve Tabka’ya giden yol son iki aydır [hükümete bağlı güçler tarafından] kapalı durumda. Hiçbir askeri personel, hiçbir sivil -hiç kimse- bu yoldan geçiş sağlayamıyor. Dolayısıyla, bir askeri komutan olarak, bu durumdan ne anlamalıyım? Askeri bir duruşa mı dönmeliyiz, yoksa diyaloğa, anlaşmalara ve ittifaklara mı odaklanmalıyız? Dürüst olmak gerekirse, durum ortada. Savaş hazırlıkları ön planda. Ve kendimizi kandırmayacağız. Savaşta çok fazla deneyimimiz oldu. Bu deneyimlerden, savaşın ne zaman ve hangi koşullar altında geleceğini öğrendik. Ama yine de diyalog devam ediyor, çünkü temel hedefimiz diyalog yoluyla bir anlaşmaya varmak, Suriye’nin geleceğini diyalog yoluyla çözmek, Suriye halkının tamamının -Dürzilerin, Alevilerin, Hıristiyanların, Türkmenlerin ve Kürtlerin- haklarının anayasal güvence altına alınmasıdır.
Önümüzdeki günlerde başka görüşmeler de olabilir. Katılıp katılmayacağımdan emin değilim. Ancak General [Kobani] bu görüşmelere liderlik edecek. Ve bu görüşmelerde atılacak her olumlu adımın tamamen arkasındayız. Onunla birlikteyiz ve olumlu bir sonuç elde etmek için elimizden gelen her şeyi yapacağız. Ancak bir askeri komutan olarak elbette çatışmanın yaşandığı sahadaki güvenlik durumuna odaklanacağız. Şeyh Maksud bizim için çok önemli. Aynı zamanda, Suriye’nin kuzeydoğusunda başka yerlerde saldırılar da var. Bunların gelişimi bizi ya daha olumlu bir duruma ya da daha gergin bir savaş durumuna götürecek. Bu da onların [geçici hükümetin] tutumuna bağlı."
Geçici hükümetin ülke üzerindeki hakimiyeti hakkında
"Geçici hükümet ülke üzerinde tam kontrole sahip değil. Ülke ciddi şekilde parçalanmış durumda. Hükümetin kontrolü dışında olan sadece bizim bölgelerimiz değil. Diğer [silahlı Sünni muhalefet] gruplar, geçici hükümete bağlılık yemini etmelerine rağmen aynı bölgeleri [Esad rejiminin devrilmesinden önce sahip oldukları] şekilde kontrol etmeye devam ediyorlar. Pratikte, tüm bu farklı gruplar daha önce yaptıkları gibi kendi işlerini yönetiyorlar. Bu durum, hükümet güçlerinin Ceyşül İslam’ın izni olmadan giremediği Duma gibi Şam’daki bazı bölgeler için geçerli. Diğer bölgelerde durum daha da kötü. Lazkiye ve Süveyda’daki durum iyi biliniyor. Halep çevresindeki bölgelerde Şam hükümeti kontrolde değil. Şam hükümeti, Şeyh Maksud’u abluka altına alan gruplara ablukayı kaldırmalarını söylese de onlar uymuyor. El-Tanf ise bambaşka bir hikaye. Dolayısıyla, Suriye’deki durumu istikrarlı ve kontrol altındaymış gibi ve ilerlemenin önündeki tek engelin SDG olduğunu iddia etmek tamamen yanıltıcıdır. Ve böylesi koşullarda, savunmamızın öncelikli olması gerekir. Teyakkuzumuz ve demokrasi mücadelemiz sadece Kürtler için değil, tüm Suriye için ve asla durmayacaktır."
SDG içindeki bölünme iddiaları hakkında
"Bana gelince, Kürt hareketine katıldığımda henüz 16 yaşındaydım. Lise öğrencisiydim. Bir gün görüşme fırsatımız olursa, ayrıntıları memnuniyetle paylaşırım. Bunun dışında kimseye karşı değilim ve eğer öyle algılanırsa, bu yanlıştır. Elbette General [Kobani] ile birlikteyim ve aynı işi yapıyoruz. Ben bir devrimciyim. Ben bir halk evladıyım. Kariyercilikle veya makam mevkiyle ilgilenmiyorum. Her şeyi halkımız için yapıyoruz. Onlar için mücadele ediyoruz. Biz bir kurumuz. Biz bir yönetimiz. Bir gruba karşı başka bir grubun parçası olmam söz konusu değil. Sizi ismen iyi tanıyorum ve hareketimizi ve felsefesini derinden biliyorsunuz; bu nedenle işlerin böyle yürüdüğünü anlıyorsunuz: Birimiz hepimiz, hepimiz birimiz için."
