Nepal’de, 4 Eylül’de Facebook, Instagram, WhatsApp, YouTube, X, Reddit ve LinkedIn platformları, verilen süre aralığında Nepal İletişim ve Bilgi Teknolojileri Bakanlığı’na kayıt için başvurulmadığı gerekçesiyle erişime engellendi.
Bunun üzerine çoğunluğu gençlerden oluşan göstericiler, sosyal medya yasağının yanısıra yolsuzluk iddialarını da protesto için parlamento binasına doğru yürüyüşe geçti.
Britanya’nın kamu yayıncısı haberleri BBC ve Reuters haber ajansı olanlardan ‘Z kuşağı protestoları’ diye bahsetti. Katmandu duvarlarında da ‘Gen-Z’ yazıları görüldü.
Başbakan istifa etti ama gösteriler yatışmadı
Şiddetlenen protestolarda polis, göstericilere tazyikli su, göz yaşartıcı gaz ve mühimmat kullandı. 19 kişi öldü, 400’ün üzerinde kişi yaralandı.
Bunun üzerine Nepal hükümeti, sosyal medya yasağının kaldırılacağını açıkladı. İçişleri bakanı, tarım bakanı ve su tedarik bakanı görevinden istifa ettiğini duyurdu.
Bu açıklamalara rağmen gösteriler yatışmadı. Siyasi figürler ve bakanların evlerine saldırılar düzenlendi; Nepal Kongre Partisi’nin merkez ofisi, federal parlamento binası, yüksek mahkeme binası ve Nepal Başbakanı Khadga Prasad Sharma Oli’nin iki konutu ateşe verildi.
Nepal ordusu, olaylar nedeniyle bakanları konutlarından helikopterlerle tahliye etti.
Nepal Başbakanlık Ofisi, şiddetli protestolar ve hükümete tepkilerin ardından Başbakan Oli’nin istifa ettiği duyurdu.
Ülkenin batısındaki Lumbini vilayetindeki Gautam Buddha Uluslararası Havalimanı’nda da yaklaşık 1000 gösterici, hükümete ait bazı araçları ateşe verdi.
Ülke genelinde tüm havaalanlarının yarın (10 Eylül) öğle saatlerine kadar kapalı kalacağı duyuruldu.
Doğudaki Madhesh vilayetindeyse bir hapishaneden 572 mahkumun firar etmesi sonucu bölgede güvenlik amaçlı sokağa çıkma yasağı ilan edildi.
Cumhurbaşkanından itidal çağrısı
Nepal Cumhurbaşkanı Ram Chandra Paudel, protestoculara itidalli olmaları ve diyalog sürecine katılmaları çağrısında bulundu.
Yerel basındaki haberlere göre Paudel, tüm vatandaşlardan mevcut krizin barışçıl çözümüne katkıda bulunmalarını talep etti. “Herkese çağrım, itidalli davranmaları, ülkeye daha fazla zarar gelmesini engellemeleri ve diyalog sürecine katılmalarıdır” dedi.
Öte yandan Paudel, Oli’nin istifasını da onayladığını açıkladı. Yeni bakanlar kurulu kurulana kadar mevcut kabine görevine devam edecek.
Ordudan diyalog çağrısı
Nepal Genelkurmay Başkanı Ashok Raj Sigdel de devam eden protestolara ilişkin görüntülü mesaj yayınladı.
Sigdel, barışı ve güvenliği sağlamanın tüm vatandaşların görevi olduğunu vurgulayarak göstericilere diyalog çağrısı yaptı.
Gösterilerde çok fazla can ve mal kaybı olduğunu hatırlatan Sigdel, protestoların durdurulmasını istedi.
Ordudan diğer bir açıklamadaysa birliklerin, gece saatlerinde harekete geçirileceği duyuruldu.
