Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 6 yıl sonra ABD Başkanı Donald Trump'ın davetiyle Beyaz Saray'a gitti. Liderler, çalışma yemeğine geçmeden önce Oval Ofis’te kısa açıklamalar yaptı ve gazetecilerin sorularını yanıtladı. Açıklamalarda büyük ölçüde Trump söz aldı ve farklı başlıklarda önemli mesajlar verdi.
Trump’ın görüşmede öne çıkan ifadeleri arasında Türkiye’ye yönelik CAATSA yaptırımlarının “toplantının iyi geçmesi durumunda her an kaldırılabileceği” yönündeki açıklaması dikkat çekti. ABD Başkanı, ayrıca Türkiye’nin F-35 alımına yeşil ışık yaktı ve Türkiye’nin Rus petrolü alımını durdurması çağrısında bulundu.
Bölgesel konulara dair sorulara ise Trump temkinli yaklaştı. Gazze ve Filistin’le ilgili bir adımın bugün gerçekleşebileceğini ifade eden ABD Başkanı, bu konuda güçlü bir diyaloğun sürdüğünü belirtti. Suriye meselesinde ise net bir açıklama yapmadı.
Erdoğan’ın Beyaz Saray ziyareti, ABD-Türkiye ilişkilerinde F-35 satışı, Rus petrolü alımı, CAATSA yaptırımları ve bölgesel sorunlarda atılacak adımlar açısından kritik bir öneme sahip oldu.
1- "CAATSA yaptırımlarını her an kaldırabiliriz"
"F-35 satımı yapılacak mı?" sorusuna Trump, "F-35 konusunu görüşeceğiz. Bence başarılı olacağız. Çok ciddi şekilde konuşuyoruz. Önemli konular var burada. Bunlar da görüşülecek. İyi bir toplantı gerçekleştirirsek CAATSA yaptırımlarını her an kaldırabiliriz" dedi.
2- "En iyi yapabileceği şey Rusya'dan petrol almamak"
"Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Rusya Devlet Başkanı Putin ve Zelenski'yi bir araya getirme çabalarını nasıl görüyorsunuz?" sorusuna yanıt veren Trump, şöyle konuştu:
"Herkes Erdoğan'a saygı duyuyor. Ben de öyle. Ciddi bir etki yaratabilir. Şu an nötr olması çok iyi. Gerçekten en iyi yapabileceği şey; Rusya'dan petrol almamak. Putin'e söyledim '7 savaşı durdurdum, bitirdim' dedim. Bu da tamamlanması gereken savaşlardan birisi. Çok sert savaş oluyor, milyonlarca asker hayatını kaybetti. O kadar ağır bombardıman var ki, neredeyse hiç toprak kazanamadılar. Kimseye böyle yaptıklarını yüzüne vurmak istemem ama Rusya milyonlarca dolar savaş mühimmatını harcadı, hayat harcadı. Bence artık durma zamanı, buna son verme zamanı"
3- Suriye için net mesaj vermekten kaçındı
Bir gazetecinin YPG ile ilgili olarak sorduğu soruya yanıt vermekten kaçınan Trump, Türk-Amerikan ilişkilerinde fikir birliği bulunmayan konulardan biri olan Suriye konusunda net mesajlar vermekten kaçındı. Daha çok diplomatik mesajlar verme ve Türkiye'nin Suriye'deki rolünü övmeyi tercih eden Trump, "Suriye'de olan Erdoğan'ın başarısı" dedi.
Trump, "Bu Türkiye için büyük bir zafer. Suriye'ye bir fırsat vermeliyiz. Yaptırım kaldırılmasını Erdoğan benden istedi" ifadelerini kullandı.
ABD Başkanı Trump, Suriye'deki durumla ilgili olarak “Bence Suriye'den eski liderini kurtarmayı başaran kişi, Suriye'den sorumlu kişi Cumhurbaşkanı Erdoğan'dır. Ve bence bu adam sorumludur. O sorumluluğu üstlenmiyor. Ama aslında bu büyük bir başarıdır” dedi.
4- Gazze'de rehine vurgusu ve "Bugün bir adım olabilir" mesajı
İki ülkenin zıt taraflarda yer aldığı bir diğer konu olan Gazze savaşı meselesinde de Trump ortalama yanıtlar vermeyi tercih etti. Trump, Gazze savaşındaki barış çabaları konusunda sık sık rehinelerin durumuna dikkat çekti.
Trump, Erdoğan'la Gazze konusunda aynı düşünüp düşünmediğine ilişkin soruya "Onu şu anda bilmiyorum. Gazze'deki savaşı bitirmek istiyoruz. O bölgenin liderleriyle de görüştük, harika bir görüşme gerçekleştirdik. Bu noktada bir çeşit bir çözüm ortaya koymaya çalışıyoruz ama rehineleri de geri getirmeye çalışıyoruz. Ama görünüyor ki 20 canlı ve 38 ölü rehine var. Gerçekten üzücü. Ailelerinin de tek istediği çocukların cansız bedenlerini almak. Orta Doğu'daki en güçlü liderleriyle anlaşmaya yakın olduğumuzu düşünüyorum" yanıtını verdi.
"Gazze ve Filistin konusunda herhangi bir adım olacak mı?" sorusuna yanıt veren Trump, "Evet, bugün olabilir. Bu konuda çok güçlü bir diyaloğumuz var. Katar, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve Ürdün'le görüştük. Harika bir görüşme gerçekleştirdik. Toplantıda çok şeye karar verildi. Tabii ki İsrail'le de görüşmeliyim. Onlar benim ne istediğimi biliyorlar." ifadelerini kullandı.
