Sırbistan'ın kuzeyindeki Novi Sad kentinde, Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic’in istifasını ve erken seçim çağrısını içeren protesto gösterileri 10 gündür devam ediyor. Çoğunluğunu üniversite öğrencilerinin oluşturduğu protestocular, polis kontrolü altındaki Novi Sad Üniversitesi Felsefe Fakültesi’ne yürüdü. Fakülte önünde çıkan olaylarda polis, göstericilere göz yaşartıcı gazla müdahale etti. Çıkan arbedede 11 polis memurunun yaralandığı bildirildi. Yaralanan gösterici sayısına dair resmi açıklama yapılmadı.
“Devlet kurumlarının yıkılmasına izin vermeyeceğiz”
Cumhurbaşkanı Vucic, protestoların ardından gece saatlerinde düzenlediği basın toplantısında göstericileri ülkenin istikrarını tehdit etmekle suçladı. Vucic, protestocuların üniversite kampüsünü işgal etmeye çalıştığını belirterek, çok sayıda kişinin gözaltına alındığını açıkladı. “Devlet kurumlarının yıkılmasına izin vermeyeceğiz. Sırbistan güçlü ve sorumlu bir devlettir” diyen Vucic, hükümet karşıtı gösterilerin arkasında yabancı istihbarat servislerinin olduğunu öne sürdü. Ayrıca yarın ülke genelinde hükümet yanlısı mitingler düzenleneceğini duyurdu.
“Gidin kendi ülkenizi yıkın, Sırbistan’ı değil”
Vucic, açıklamalarında Avrupa Yeşiller Partisi Eşbaşkanı Vula Tsetsi ve Avrupa Parlamentosu Üyesi Rasmus Nordqvist’i de hedef aldı. Göstericilere destek veren bu isimleri “ülkeyi yıkmaya çalışan Avrupalı aşağılıklar” olarak nitelendiren Vucic, şu ifadeleri kullandı:
“Polis, 12 dakika boyunca piroteknik malzemeler, sopalar ve taşlarla kendilerine saldırılmasına tahammül etti. Ancak sonrasında karşılık verdi. Şimdi bu Avrupa Birliği çetesine soruyorum: Bunlara barışçıl gösterici mi diyeceksiniz? Yüzleri maskeli ve kasklı barışçıl gösterici mi olur? Bunlara yardım eden ve ülkemizi yıkmaya gelen Avrupalı aşağılıklar, gidin kendi ülkenizi yıkın. Sırbistan’ı yıkmayın.”
“Şiddeti destekleyenler yargılanacak”
Vucic ayrıca, Novi Sad’daki olaylara destek için gelen Avrupalı politikacıları “en adi aşağılıklar” olarak tanımladı. Bu kişilerin Sırbistan yasaları çerçevesinde yargılanacaklarını söyleyen Vucic, “Söyleyeceklerim bu kadar” ifadeleriyle açıklamasını noktaladı.
Parlamento Başkanı Brnabic: AP üyeleri yasa dışı eylemlere katıldı
Sırbistan Parlamento Başkanı Ana Brnabic de Avrupa Parlamentosu üyelerine yönelik sert suçlamalarda bulundu. Brnabic, bu kişilerin yalnızca protestoculara destek vermekle kalmayıp yasa dışı eylemlerde bizzat yer aldıklarını iddia etti.
Protestolar tren istasyonu faciası sonrası başlamıştı
Novi Sad’daki protestoların fitili, 1 Kasım 2024’te şehirdeki tren istasyonu girişindeki beton sundurmanın çökmesiyle ateşlendi. Olayda 16 kişinin hayatını kaybetmesi, kamuoyunda büyük yankı uyandırmıştı. Göstericiler, bu trajedinin hükümetin altyapı projelerinde yaptığı yolsuzlukların sonucu olduğunu öne sürmüş, protestolar kısa sürede ülke geneline yayılmıştı. Bu süreçte Sırbistan Başbakanı Milos Vucevic istifa etmiş, hükümet düşmüş, ancak Cumhurbaşkanı Vucic görevini sürdürmeye devam etmişti.