Son bir yılda fiyatı en çok artan tavuk etine, Ramazan ayında da zam bekleniyor

TÜİK'e göre tüketici enflasyonu Ocak ayında yıllık yüzde 64,86'ya yükseldi. Aylık enflasyon ise yüzde 6,70 oldu. Gıda enflasyonu yüzde 69,71 olarak hesaplandı. Buna göre, dana kıyma fiyatı Ocakta yıllık yüzde 120, Kuşbaşı yüzde 113, kuzu eti ise yüzde 129,41 artış gösterdi. Kasaplarda ve marketlerde kuzu eti fiyatı etin çeşidine ve illere göre 400-600 TL arasında, dana eti ise 350-650 TL arasında satılıyor. Bir yılda artan kırmızı ve beyaz et fiyatlarını Türkiye Kasaplar Federasyonu Genel Başkanı Osman Yardımcı ile konuştuk.

Artan gıda fiyatlarında kırmızı ete yansıyan zam oranının diğer gıdalara göre düşük kaldığını belirten Yardımcı, hayvancılıkta artan maliyetlere dikkat çekti. Yardımcı, “Bugün bir simit 15 lira. Bir ekmek 9 lira oldu. Bakın yüzde 300, 400 zam gelen temel gıda maddeleri var. Hayvancılıkta şu anda çoban bulunmuyor. Bir hayvanın hem besleyen için bir maliyet gerektiriyor hem satan için bakın bir dükkân kirası 20 bin liradan aşağı değil. Bugün bir esnafın elektriği suyu 10 bin liradan aşağı değil. Bugün bir işçinin işverene maliyeti en kötü şartta 25 bin lira. Et pahalı mı? Tabii ki vatandaşa pahalı geliyor, doğru. Alım gücü düştü. Bugün 17 bin lira asgari ücret alan bir kişiye tabii fazla geliyor” dedi.

Kırmızı Et Fiyatı;

“Tavuk kırmızı etten daha fazla arttı, hiç tavuğa bir şey diyen yok”

Besicilerin, kasapların artan maliyetlerden dolayı çok yorulduğunu dile getiren Yardımcı, yıllık oranda bakıldığında en çok artışın beyaz ette olduğunu söyledi;

“Tavuk kırmızı etten daha fazla arttı. Hiç tavuğa bir şey diyen yok. Tavukta parçalama yok arttık paketli bir şekilde geliyor bize. Kasabın işi ne? Eti parçalayıp o hizmeti yapmak değil mi? Önceden kanadını, göğsünü kendimiz parçalıyor, tabaklara ayırıyorduk. Fabrikadan bize gelmesiyle yüzde 30 fiyat artışı olarak yansıyor. O paketi de bozdun mu cezası var. O paketledikleri köpük tarzı madde hem sağlık açısından zararlı hem de ayrı bir maliyeti oluyor.  Ne zaman sipariş versek tavuğa ekstra bir zam gelmiş. Bizde çoğu zaman zararına satış yaptık. Bir de geçenlerde denetleme kurulu tavukçulara ceza kesti. Bu ceza her bir pakete iki lira zam olarak yansıdı. O kesilen cezanın beş katını çıkarttılar. Böyle bir ticaret olmaz.”

Beyaz Et Fiyatı;

“Ramazan ayında ilk bir hafta spekülatörlerden dolayı fiyat artışları olacak”

Ramazan ayı ile birlikte et fiyatlarında artış olabileceğini ifade eden Yardımcı spekülatörlere karşı vatandaşı uyardı;

“Bugün bir kilo tavuk 75-80 lira bazı illerde 100 liraya bile çıktığını görüyoruz. Bir kilo pirzola 150 – 160 lira. Mangal sezonu olmadığı için biraz düştü. Yoksa yazın 200 liraya kadar çıktığını gördük. Şimdi bir de önümüz Ramazan. İlk bir hafta spekülatörlerden dolayı fiyat artışları olacak. Ramazan'da mecbur ilk hafta ne oluyor? Oruç tutanlar illa yemeğine et katıyor. Bir hafta on gün işler yüksek oluyor. Ondan sonra periyodik olarak düşüyor. Bugün vatandaşın bir de alım gücünü düşünmek gerek.”

“Aile işletmelerini hayata geçirmemiz gerekir”

Türkiye'de bu hayvancılığı çözümü noktasında aile işletmelerinin hayata geçirilmesi gerektiğini söyleyen yardımcı, “Aile işletmelerinin yüzde 50'si bu işi bıraktı” dedi.

“Köylere biz giderdik her evin altında 8-10 tane inek 8-10 tane dana.  Ve bu ineğin sütüyle danayı beslerdi, hem evini beslerdi. Şimdi bu aile işletmelerinin yüzde 50'si bu işi bıraktı, genç nesil zaten yapmıyor. Yaşlı nesilde köylerde azaldı. Bizim şehirden köylere gitmemiz lazım. Köylerde bir sürü yer boş, meralar boş. Bugün şehirde bir ev 10 bin lira, köyde 500 lira. Ama biz köye gitmeyi değil de şehirlere gelip asgari ücretle çalışıyoruz ve hayvancılığı, besiciliği bırakıyoruz. Bizim meslekte de bu işi bıraktın mı bir daha geriye dönüş yok.”

Öte yandan, Ocak 2023 de asgari ücretli bir çalışan 10 bin lirayla 50 kg kıyma alırken 2024’ün Ocak ayında 17 bin TL olan asgari ücretle sadece 38 kg kıyma alabildiği hesaplandı. Bir yılda asgari ücrete yüzde 70 oranında artış yapılırken kırmızın etin fiyatı yüzde 120, beyaz etin fiyatı ise yüzde 255 oranında arttı.

Asgari Ücret;

Ayhan Bora Kaplan soruşturması kapsamında gözaltına alınan polislerin ifadesi ortay çıktı