TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın 2026 yılı bütçesini görüşmek üzere toplandı. Görüşmeler sırasında söz alan DEM Parti ve İYİ Parti milletvekilleri arasında, bölgesel yatırım eşitsizliklerini konu alan bir değerlendirmede kullanılan coğrafi bir ifade nedeniyle tartışma çıktı.
Komisyon toplantısında söz alan DEM Parti Siirt Milletvekili Sabahat Erdoğan Sarıtaş, ulaşım yatırımlarında bölgesel eşitsizliklerin bulunduğunu dile getirdi. Sarıtaş, projelerin ağırlıklı olarak batı illerinde yoğunlaştığını belirterek, “Kürt illerinde” ise yatırımların ya geç başladığını ya da tamamlanmasının yıllarca sürdüğünü ifade etti.
Sarıtaş’ın bu ifadeyi kullanması üzerine, Komisyon Başkanı Mehmet Muş konuşmaya müdahale etti ve Sarıtaş’ı uyararak, "Öyle ‘Kürt illeri’ diye bir il yok, bizde 81 il var" dedi.
Başkan Muş’un uyarısının ardından komisyon salonunda tansiyon yükseldi. İYİ Parti Trabzon Milletvekili Yavuz Aydın, Sarıtaş’a hitaben, "Kürt illeri diyerek ayrımcılığı siz yapıyorsunuz. Coğrafyayı bölmeye çalışıyorsunuz" ifadelerini kullandı.
Tartışmanın büyümesi üzerine DEM Parti İstanbul Milletvekili Çiçek Otlu, İYİ Partili vekillere, "Aleviysek Alevi’yiz, Kürtsek Kürt’üz; Allah Allah" sözleriyle yanıt verdi. Yaşanan gerginlik, bütçe görüşmelerinin seyrini kısa süreliğine değiştirdi.
‘Bu, bölücülüktür’ tartışması
Komisyondaki karşılıklı sözlü atışmalar tutanaklara şöyle yansıdı:
Yavuz Aydın: Barış dili altında yapıyorlar.
Çiçek Otlu: Ne dedik sana ya, ‘Kürt ili’ diyerek hakaret mi ettik.
Komisyon Başkanı Mehmet Muş: Anayasa’nın 123’üncü, 126’ncı maddeleri var, idarenin bütünlüğü ve kamu tüzel kişiliği… Burada böyle bir ‘Kürt illeri’ ifadesi diye bir şey yok Anayasa’da. Merkezi idarenin yine kanunla belirlenir, kanunlarda da yok. Ayrıca, Anayasa’nın 3’üncü maddesinde devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütün olduğu ifade edilir. Dolayısıyla, söylemleriniz bu saydığım 3 Anayasa maddesine aykırıdır.
DEM Parti Mardin Milletvekili Kamuran Tanhan: Biliyorsunuz, Türkiye Büyük Millet Meclisinde Kürt illeri, Kürdistan, Kürt bölgeleri, Trakya, İç Anadolu, Anadolu gibi coğrafi tanımlamalar hep yapılmıştır. Burada kastımız elbette ki bir ayırımcılık değildir, bu öyle bilinmeli, öyle de anlaşılmalı. Kürtlerin yoğun olarak yaşadığı yerlere ‘Kürt illeri’ denilir yani başka ne denilebilir ki; bu, tarihsel bir şey ve coğrafi olarak da öyle. Şimdi, biz Urfa’ya, Mardin’e, Şırnak’a Hakkâri’ye ne diyeceğiz? Arap illeri desek bir sorun olmuyor.
Yavuz Aydın: Türkiye Cumhuriyeti illeri…
Kamuran Tanhan: Türkiye Cumhuriyeti’nin illeri tabii ki ama Kürt illeri…
İYİ Parti Samsun Milletvekili Erhan Usta: Arkadaşlar, ‘Kürt illeri’ kavramını kullanıyorlar. Ondan sonra siz Sayın Başkan ikaz ediyorsunuz haklı olarak. Ondan sonra aslında tekrar bir propaganda yapmak için ellerine bir araç daha veriyoruz, bir iki dakika daha konuşuyorlar yani bunu bir sonlandırmamız lazım. Bu ikinci sözü vermeyin. Burada Sayın Başkan, apaçık bölücülük yapılıyor.
DEM Parti Hakkari Milletvekili Onur Düşünmez: Bölücülük olarak algılanmazsa bölücülük olmaz.
Erhan Usta: Burada iyi niyet falan yok, bunu asla kabul etmiyoruz.
Onur Düşünmez: Bölücülük değil.
Çiçek Otlu: Sana değil, coğrafyayı söylüyor ya.
Erhan Usta: Başından sonuna kim burada ‘Kürt ili’ derse hepsini reddediyoruz. Bakın, bu, bölücülüktür; bu, bölücülüktür.
