CHP Kocaeli Milletvekili Prof. Dr. Mühip Kanko, Türkiye’de hızla artan bireysel borçlanmaya ilişkin çarpıcı veriler paylaştı. Kanko’nun açıklamasına göre, vatandaşların bankalara ve finans kuruluşlarına olan bireysel kredi ve kredi kartı borçları Ekim ayında 219 milyar lira artarak 5 trilyon 522 milyar liraya ulaştı.
Varlık yönetim şirketleri ve TOKİ’ye olan borçların da eklenmesiyle, vatandaşın toplam finansal borcu 5 trilyon 682 milyar liraya çıktı.
Kanko’nun paylaştığı verilere göre:
Bireysel kredi borçları Ekim ayında 116 milyar lira artarak 2 trilyon 818 milyar liraya,
Kredi kartı borç bakiyesi ise 103 milyar lira artarak 2 trilyon 704 milyar liraya yükseldi.
2024 sonuna göre borçlarda %40,2 oranında artış yaşanırken, yıl başından bu yana toplam borç 1 trilyon 611 milyar lira arttı.
Kanko, “Borç sarmalının boyutu, hükümetin uyguladığı politikaların halkın refahını değil, bankaların kârını büyüttüğünün açık göstergesidir.” ifadelerini kullandı.
Batık kredilerde yüzde 98 artış
CHP’li Kanko, bankaların ve finans kuruluşlarının tahsil edemediği bireysel kredi ve kredi kartı alacaklarının 31 Ekim itibarıyla 221 milyar liraya yükseldiğini açıkladı.
Yılbaşından bu yana batık kredilerde %98 oranında artış yaşandığını belirten Kanko, “Bu tablo, vatandaşın borcunu ödeyemediğini, sistemin çökmekte olduğunu gösteriyor.” dedi.
Merkez Bankası verilerine göre vatandaşların:
TOKİ’ye olan borçları 80 milyar liraya,
Varlık yönetim şirketlerine olan borçları 79 milyar liraya çıktı.
Kanko, “Ev sahibi olma umuduyla TOKİ’ye borçlanan yurttaş bile artık nefes alamıyor. Bu ekonomi modeli iflas etmiştir.” değerlendirmesinde bulundu.
4 milyondan fazla vatandaş bankaların takibinde
Kanko’nun paylaştığı bilgilere göre, 2025’in ilk dokuz ayında 1 milyon 661 bin kişi borcunu ödeyemediği için bankalar tarafından takibe alındı.
Ocak–Eylül döneminde:
1 milyon 8 bin 777 kişi bireysel kredi,
1 milyon 261 bin 958 kişi kredi kartı borcunu ödeyemedi.
Mükerrer kayıtlar çıkarıldığında, toplam 1 milyon 660 bin 750 kişi kara listeye eklendi. Önceki yıllardan borcu devam edenlerle birlikte bugün 4 milyon 164 bin 702 kişi bankaların takibinde bulunuyor.
Kanko, bu tabloyu “toplumsal bir borç krizi” olarak nitelendirerek, “Bu rakamlar birer istatistik değil, çaresiz yurttaşların dramıdır. Hükümet halkı yoksullaştırırken faiz ve vergi sarmalını sürdürüyor. Ekonomi yönetimi halka değil, bankalara çalışıyor.” ifadelerini kullandı.
