CHP Kocaeli Milletvekili Prof. Dr. Mühip Kanko, Kocaeli’nin Dilovası ilçesinde 8 Kasım 2025 tarihinde bir parfüm deposunda meydana gelen yangında ikisi çocuk, altı kadının yaşamını yitirmesiyle ilgili olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu’nda hükümete sert eleştiriler yöneltti.
Kanko, yaşanan felaketin bir “kaza” olarak değerlendirilemeyeceğini vurgulayarak şu ifadeleri kullandı:
“Dilovası’ndaki ihmal, çarpıklık, denetimsizlik ve sorumsuzluklar silsilesiyle yaşanan yangında, ikisi çocuk olmak üzere altı yurttaşımız taksirle öldürüldü.
Bu bir ‘kaza’ değildir, bu düpedüz iş cinayetidir!
Kadınlar ve çocuklar denetimsiz, güvencesiz, insanlık dışı koşullarda çalıştırılmıştır. Fabrikalar kâr ettikçe denetimler azaltılmış, emekçilerin canı hiçe sayılmıştır.”
Kanko, sanayi bölgesindeki denetimsizliklere dikkat çekerek, “Dilovası sanayi bölgesi yıllardır zehir soluyor, şimdi de can veriyor. Bu yangının failleri bellidir: denetimsizliği, ihmali ve açgözlülüğü sistemleştirenlerdir,” dedi.
Kanko, Meclis’e araştırma önergesi sundu
Prof. Dr. Kanko, yaşanan facianın ardından TBMM Başkanlığı’na bir Meclis Araştırma Önergesi sundu. Önergenin gerekçesinde, Türkiye’nin uzun süredir iş kazaları ve iş cinayetleri bakımından Avrupa’da birinci, dünyada ise ilk beş ülke arasında yer aldığı hatırlatıldı.
Gerekçede, yalnızca 2025 yılı içinde Kocaeli dâhil en az 74 çocuk işçi ve 114 kadın işçinin yaşamını yitirdiği belirtilerek, “Bu tablo yalnızca istatistik değil; toplumsal vicdanı derinden yaralayan bir insanlık sorunudur,” denildi.
“Bu tablo bir kader değil, alınmayan önlemlerin sonucudur”
Önergede, Dilovası’ndaki fabrikanın ruhsat, denetim geçmişi ve iş güvenliği önlemleri açısından ciddi eksiklikler taşıdığı vurgulandı. Albert Camus’nün “Bir ülkeyi tanımak istiyorsanız, insanların orada nasıl öldüklerine bakınız” sözüne atıf yapılarak şu değerlendirme yer aldı:
“Bu tablo bir kader değil; alınmayan önlemlerin, yapılmayan denetimlerin ve görmezden gelinen uyarıların sonucudur.”
Araştırma komisyonu önerisinin kapsamı geniş tutuldu
Kanko’nun önergesinde, kurulması istenen Meclis Araştırma Komisyonu’nun başlıca hedefleri şöyle sıralandı:
Sanayi kenti Kocaeli başta olmak üzere Türkiye genelinde iş kazalarının nedenlerini ve sektörel dağılımını incelemek,
İş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin uygulanma düzeyini değerlendirmek,
Ruhsatsız veya denetimsiz sanayi tesislerini tespit etmek,
Denetim kurumları arasındaki koordinasyonu araştırmak,
Hayatını kaybeden işçilerin ailelerine yönelik sosyal güvence ve destek mekanizmalarını incelemek,
Mevcut yasal düzenlemelerin eksiklerini belirleyerek yeni önlemler geliştirmek.
“İş kazaları bu ülkenin kaderi değildir”
Önergenin sonuç bölümünde, Kocaeli’de yaşanan yangının yalnızca bir fabrika kazası değil, “yıllardır önlem alınmayan bir sistemin çöküşü” olduğu ifade edildi.
“İş kazaları bu ülkenin kaderi değildir ve olmamalıdır.
TBMM’nin, Kocaeli ve Türkiye genelinde iş kazalarının nedenlerini, denetim zafiyetlerini ve iş güvenliği uygulamalarını araştırması, toplumsal adaletin ve insan onuruna yakışır bir çalışma yaşamının tesisi açısından zorunludur.”
