İstanbul Ticaret Borsası (İSTİB) tarafından düzenlenen ve katma değerli tarımsal ürünlerin tanıtımını amaçlayan “Altın Tohumlar” toplantılarının bu ayki konusu “Altın Çilek” oldu. Çevrimiçi olarak gerçekleştirilen toplantının açılışını İSTİB Meclis Başkanı Ahmet Bülent Kasap yaparken, moderatörlüğünü Genel Sekreter Yardımcısı İsmail Şen üstlendi.
Toplantıya, Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü’nden Dr. Gülay Beşirli ile İdeal Tarım İş Geliştirme ve Zirai Operasyonlar Sorumlusu Ahmet İşçen konuşmacı olarak katıldı.
Altın Çilek’in sofralara girmesi için doğru tanıtım şart
Açılış konuşmasında Altın Çilek’in küresel pazar büyüklüğüne dikkat çeken İSTİB Meclis Başkanı Ahmet Bülent Kasap, halk arasında “yer kirazı” olarak bilinen bu tropikal meyvenin Türkiye’de hak ettiği noktaya ulaşamadığını ifade etti.
Kasap, “Küresel pazarın 2024’te 1,48 milyar dolara ulaştığı, 2033’te ise 2,78 milyar doları aşmasının beklendiği bu ürün, yüksek besin değeri ve sağlık faydalarıyla dikkat çekiyor. Ancak sofralarımıza girmesi için doğru tanıtım yapılması ve tüketici bilincinin artırılması gerekiyor” dedi.
Altın Çilek’in adaptasyonu tamamlandı, ancak ticari tohum üretimi başlamadı
Altın Çilek’in 1995 yılında İtalya’dan Türkiye’ye giriş yaptığını belirten Dr. Gülay Beşirli, Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü’nün adaptasyon çalışmaları sayesinde bu ürünün tarımsal üretime kazandırıldığını söyledi.
Beşirli, “Ticari anlamda tohum üretimi ve satışı henüz başlamadı. Ancak uluslararası standartlarda çeşit tescili ülkemizde güvence altına alınmış durumda. Raf ömrü kısa olsa da uygun koşullarda 60 güne kadar depolanabiliyor. Yüksek potasyum ve fosfor içeriğiyle sağlık açısından değerli olan bu meyve, taze tüketimin yanı sıra marmelat, kurutulmuş ürünler ve pasta sanayinde de kullanılabiliyor. Geçmişte zayıflama hapı olarak bilinçsiz kullanımı nedeniyle olumsuz imaj edinmiş olsa da, gelecekte ‘altın değerinde’ bir ürün olma potansiyeline sahip” dedi.
Türkiye’de üretim sınırlı, ancak ihracat potansiyeli yüksek
Altın Çilek’in küresel üretiminin yüzde 94’ünü Kolombiya’nın karşıladığını belirten İdeal Tarım’dan Ahmet İşçen, 2022 itibarıyla Kolombiya’nın 20 bin ton üretim ve 40 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirdiğini, büyük kısmının ise Hollanda’ya yapıldığını söyledi.
İşçen, “Ülkemizde üretim henüz küçük ölçekte. Talebi karşılamak için yaklaşık 10 ton ithalat, 10 ton da yerli üretim söz konusu. Ancak özellikle son dönemde satış kanallarında bir artış gözleniyor. Ürün, genellikle küçük paketlerde ve yüksek fiyatla satılıyor. Bilinçsiz tüketim kaynaklı olumsuz algı ve fiyat belirsizlikleri talebi etkiliyor. Oysa Altın Çilek, ‘süper gıda’ konseptinde öne çıkabilecek bir ürün. 1 dönümlük alanda 350 bin TL’ye kadar ciro elde edilebiliyor” şeklinde konuştu.
Avrupa’ya ihracat için topraksız tarım ve jeotermal seracılık önerisi
Üretimdeki zorluklara da değinen İşçen, “Hasadı zahmetli, işçilik maliyetleri yüksek. Bir işçi günde en fazla 20 kilo toplayabiliyor. Ayrıca istikrarlı bir satış hacmi olmadığı için üretici de risk almakta çekiniyor” dedi.
Sözleşmeli tarım, topraksız yetiştiricilik ve jeotermal seracılık gibi yöntemlerle yıl boyu kaliteli üretimin mümkün olduğunu belirten İşçen, “Bu yöntemlerle yüksek kaliteli ürün elde edilirse, Altın Çilek’i Avrupa Birliği ülkelerine rahatlıkla ihraç edebiliriz. Soğuk zincir altyapısı ve bilinçli pazarlama stratejileri sayesinde hem maliyetleri azaltabilir hem de üretim ölçeğini büyütebiliriz” değerlendirmesinde bulundu.
