AK Parti’nin yeni anayasa çalışmaları, toplumun tüm kesimlerinin görüşlerinin alındığı kapsayıcı bir yaklaşımla yürütülüyor. Hazırlanacak yeni metinle birlikte vesayetçi yapılar tasfiye edilecek, darbe dönemlerinin izleri silinecek ve millet egemenliğini esas alan bir düzenlemeye gidilecek.
Anayasada vesayetçi anlayış son bulacak
Türkiye Gazetesinden Emrah Özcan’ın edindiği bilgilere göre, AK Parti’nin oluşturmayı hedeflediği yeni anayasa taslağında, 1982 Anayasası'ndan miras kalan vesayetçi anlayış tamamen tasfiye edilecek. Anayasa Mahkemesi'nin olağanüstü güçlü ve sistemin üzerinde bir kurum gibi konumlandırılmasına son verilecek. Yeni düzenlemeyle birlikte anayasal yargıçlar rejimi anlayışının da önüne geçilmesi planlanıyor.
Yargısal aktivizm sınırlandırılacak, itiraz hakkı tanınacak
Yargı alanında yapılması öngörülen değişikliklerle birlikte, 'yargısal aktivizm' olarak adlandırılan uygulamalara son verilecek. Yüce Divan yargılamalarında yeni bir usul benimsenerek kararlara karşı itiraz mekanizması oluşturulacak. Ayrıca bireysel başvuru hakkının kapsamı genişletilerek vatandaşların hak arama yolları güçlendirilecek.
Katılımcı demokrasi hedefleniyor
Yeni anayasa çalışmaları, sadece iktidarın değil tüm siyasi partilerin ve toplum kesimlerinin katkısıyla yürütülecek. “Hayır” diyenlerin bile görüşüne başvurulacak, müzakere ve katılım ön planda tutulacak. Metin; seçkinlerin değil, doğrudan halkın taleplerine göre şekillenecek. Halkın yasama süreçlerine katılmasını sağlayacak öneriler de masada. Bunlar arasında belli sayıda imzayla yasa teklifinde bulunma, geri çağırma hakkı ve halk vetosu gibi doğrudan demokrasi araçları da bulunuyor.
İfade özgürlüğü ve hukuk devleti güçlendirilecek
Yeni anayasa ile ifade, basın ve düşünce özgürlükleri anayasal güvence altına alınacak. Yargı bağımsızlığının sağlanması amacıyla hâkim ve savcılara coğrafi teminat getirilmesi öngörülüyor. Bu sayede yargı mensuplarının görev yerlerinin keyfi şekilde değiştirilmesinin önüne geçilmesi planlanıyor.
Hazırlıklar çok yönlü istişare ile yürütülüyor
Çalışmalar; Cumhurbaşkanlığı, AK Parti Genel Merkezi ve TBMM olmak üzere üç farklı koldan eş zamanlı olarak sürdürülüyor. Muhalefet partileriyle sürekli temas halinde olunarak istişare kapıları açık tutulacak. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kurduğu 10 kişilik ekip ile anayasa komisyonunun ilk toplantı tarihi de netleşti.
1982 Anayasası büyük oranda korunuyor, değişim ihtiyacı devam ediyor
Mevcut 1982 Anayasası'nın 154 maddesinden 103’ünde ya hiç değişiklik yapılmadı ya da sadece yüzeysel düzenlemeler gerçekleşti. Önemli ve yapısal değişiklikler sadece 51 maddede oldu. 23 madde ise tamamen yürürlükten kaldırıldı. Uzmanlara göre, “zaten çoğu madde değişti, yeni anayasaya gerek yok” söylemi bir ezberden ibaret. AK Parti ise “yamalı bohça”ya dönen mevcut anayasayı çağın gereklerine uygun, sivil ve demokratik bir yapıya kavuşturmak istiyor.
