Osmanlı-Rus Savaşı sonrası sürgün edilen Malakanların torunları, atalarının izini sürmek üzere Kars’a geldi. ABD ve Avustralya’dan gelen Malakan tarihçileri, Kars’taki köylerde incelemelerde bulunarak hem kültürel bağları güçlendirmeyi hem de bölge turizmine katkı sunmayı hedefliyor.
1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nda Çarlık Rusya döneminde silahlanmaya karşı çıkıp savaşmadıkları için Kafkasya’ya ve kısmen Anadolu'ya sürgün edilen Malakanların torunları, atalarının yaşadıkları topraklar üzerinde incelemelerde bulunmak için çalışma başlattı. ABD’de yaşayan Malakan tarihçisi Andrei Conovaloff ve Vasili Kobzev ile Avusturalya'da yaşayan Jerry Bogdanoff, atalarının doğup büyüdüğü topraklara, Kars'a geldi. Kars Kültür ve Sanat Derneği Başkanı Vedat Akçayöz'ün rehberliğinde merkez Çakmak köyünde Malakan Mezarlığı’nı ziyaret eden Conovaloff, Kobzev ile Bogdanoff, Malakan Kültür Evi'nde incelemelerde bulundu.
Diğer Malakanlarla iletişim kurmak istiyorlar
Konukların Kars ve çevresindeki Rus köylerini, Malakan mezarlarını ve su değirmenlerini incelediklerini söyleyen Vedat Akçayöz, Çakmak köyünde bulunan Malakan Mezarlarını ziyaret ettiklerini belirtti. Akçayöz, "Bu süreç içerisindeki en büyük amaçları kendilerinin dünya çapında bir web sayfaları var. Bu web sayfaları üzerinden Kars bölgesinde yaşayan bu bölgeden göçen Malakanların, bu bölgeyle kültür ve turizm üzerinden tekrar entegre edebilmek için Amerika, Rusya, Azerbaycan, Ermenistan ve Gürcistan'da bulunan Malakanların iletişimlerini sağlamak, Kars ekonomisine ve turizmine katkı yapmak amacıyla buraya geldiler. Bizim Kültür Bakanlığı desteğiyle yapmış olduğumuz Malakan Evi'nin restorasyonu ile ilgilendiler. Bu bölgeyi benim arzum ve amacım; Çakmak köyündeki bu Malakan Evi’ni restore ettirdikten sonra Kültür Bakanlığı'nın da desteğiyle burada bir Malakan Müzesi'ni yapabilmektir" diye konuştu.
"93 harbi olarak bilinen 1878 ve sonrasında bu bölgeye getirilen Malakanlar ve Dukoborlar diğer sektantlarla beraber yani yaklaşık 30'un üzerinde sektant var bu bölgede” diyen Akçayöz, “Bunlarla beraber bu bölgeye kültürleriyle beraber geldiler. Malakanların en önemli özelliği barışı sağlayan, barış üzerinden silahlarını eline almayan bir toplumdur. Savaşmamak için barışı eyleyen. Ateşe dönen bu dünyada şu anki günümüzde bizim için de insanlığın içinde çok ulvi bir değerleri olan bir yaklaşım tarzıdır bu. Dukoborlar ise ikisi arasındaki farkı şöyle anlatabiliriz; savaşmamak için ellerindeki silahları yakan insanlardı. Dünyada ilk kez 1895 yılında yaktıktan sonra bu bölgeden 1899 yılı üzerinde tüm Malakanların, Dukoborların bir kısmı Kanada'ya, bir kısmı Amerika Birleşik Devletleri'ne gitti. Bizim amacımız bu bölge doğumlu, bu bölge ataları olan Malakanların Kars'ın kültürünü, sanatını, turizm üzerinden canlandırıp Kars'a katkı yapmaktır" dedi.
''Bizim görevimiz kontağı sağlayabilmek''
Dünyadaki Malakanlarla kontağı sağlamak istediklerini söyleyen Malakan tarihçisi Andrei Conovaloff ise "Bizim görevimiz kontağı sağlayabilmek. Web sayfası üzerinden bilhassa da o ülkelere gidebilmek, o ülkelerdeki Malakanlılar ve Dukoborlarla angaje olup onları bir yerde turizm, kültür turizmine adapte edebilmek. Barış amacıyla bu bölgeye geldiler. Yüzbinlerce Malakan ve Dukobor bu bölgeden ayrıldı, 1912-62 süreci içerisinde. Önemli olan onların kontaklarını sağlayabilmektir" diye konuştu.
