Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) iptal kararı sonrası, Türk Ceza Kanunu’ndaki “örgüt adına suç işleme” düzenlemesi yeniden şekillendiriliyor. Yeni Yargı Paketi’ne eklenecek düzenlemeyle, bu suçtan yargılananlara verilen cezaların alt ve üst sınırlarında indirime gidilecek.
Kararın, Türkiye’nin “Terörsüz Türkiye” hedefi ve PKK’nın silah bırakma açıklamasının ardından gündeme gelmesi dikkat çekti. Türkiye Gazetesinden Yücel Kayaoğlu’nun haberine göre, AK Parti kaynakları, düzenlemenin AYM’nin iptal gerekçeleri dikkate alınarak hazırlandığını ve cezaevinde bulunan bazı hükümlülerin tahliye olabileceğini belirtti.
AYM’nin iptal gerekçesi: Orantısızlık ve belirsizlik
AYM, Türk Ceza Kanunu’nun 220’nci ve 314’üncü maddelerinde yer alan, “örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleyen” kişilere yönelik ceza hükümlerini bu yılın başında iptal etmişti. Mahkeme, bu hükümlerin “belirsiz” olduğunu ve örgüt adına suç işleyen kişilerin, örgüt üyelerinden daha ağır cezalara çarptırılmasına neden olabileceğini belirtmişti.
Kararda, söz konusu düzenlemenin ifade özgürlüğü ve adil yargılanma hakkı açısından risk taşıdığına da dikkat çekilmişti. AYM, Meclis’e altı ay süre tanıyarak yeni bir düzenleme yapılması gerektiğini bildirmişti.
Ceza sınırları değişiyor, tahliyeler gündemde
Yeni Yargı Paketi kapsamında yapılacak düzenlemeyle, “örgüt adına suç işleme” tanımı daha açık hâle getirilecek. Mevcut durumda 2 yıl 6 aydan 10 yıla kadar olan hapis cezalarında hem alt hem de üst sınırların düşürülmesi planlanıyor.
AK Parti yetkilileri, düzenlemenin sadece mevcut davalar değil, hâlihazırda cezaevinde bulunan hükümlüler açısından da etkili olacağını, bu kapsamda yeni tahliyelerin gündeme gelebileceğini ifade etti.
AİHM kararlarına da atıf yapıldı
Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararında, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) ilgili düzenlemeyle ilgili verdiği kararlar da dikkate alındı. AİHM, örgüt üyesi olmadan örgüt adına suç işleyen kişilerin cezalandırılmasının Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne aykırı olduğunu belirtmişti.
Arka plan: CHP’nin başvurusu belirleyici oldu
CHP’nin başvurusu üzerine AYM, 2023 yılında düzenlemeyi iptal etmişti. Ancak bu iptal sonrası yapılan yeni düzenleme de yine CHP’nin ikinci başvurusuyla bu yıl ocak ayında bir kez daha iptal edilmişti. Her iki iptal kararında da “örgüt adına” kavramının muğlak olduğu ve yargılamalarda geniş yoruma açık bir alan bıraktığı vurgulanmıştı.
