Tapu işlemleri ve miras paylaşımına ilişkin son düzenlemeler kamuoyunda tepkilere neden oldu. Mirasın eşit şekilde paylaştırılması zorunluluğunun kaldırılması kadın örgütleri tarafından “Zorbalık” olarak tanımlandı. Dezavantajlı kadınların eşit pazarlık gücüne sahip olamayacağı bu düzenleme, ‘arabuluculuk’ yoluyla ve noter onaysız hızla yapılabilecek.
Yeni düzenlemede mirasçılar, yazılı bir anlaşmayla payları kendi aralarında belirleyecek. Devlet kurumları ise bu paylaşımın içeriğine müdahale edemeyecek. Bu uygulamayla aile içi kavgaların ve sürecin hızlanması hedeflense de EŞİK Gönüllü Avukat Yelda Koçak, düzenlemenin kadınlar için ‘gasp’ niteliğinde olduğunu vurguladı.
“Anayasaya ve Medeni Kanuna aykırı”
Anayasa’nın 10. Maddesi ve Türk Medeni Kanunu’na göre miras hakkının eşit olduğunu ve genelgelerle ortadan kaldırılamayacağını söyleyen Koçak, “Kadınların miras hakkını düzenleyen, anayasa ya da medeni kanundaki bir düzenlemeden kaynaklanmıyor. Arabuluculuk kanununda yapılan değişiklikten kaynaklanıyor” diyerek şöyle devam etti:
“Arabuluculukta değişiklik yapılarak ortaklığın giderilmesinden önce de zorunlu arabuluculuk getirdiler. Arabuluculukta yapılan değişiklik mirasa da etki etti. ‘Miras artık eşit paylaşılmayacak’ gibi haberler yapıyorlardı. Biz bunun dayanağının olmadığını söyledik. Bu değişikliği şimdi genelgeye dayandırdılar.”
“Kadınların mirastan eşit şekilde faydalanmasına zaten karşılardı”
Anayasanın ve Medeni Kanunu’nun ‘etrafında dolanarak’ kadınların miras hakkının “gasp” edildiğini ifade eden Koçak, “Arabuluculuk eşitler arasında olması gerekirken bu eşitler gerçek anlamda eşitlik ve tarafların iradelerini ortaya koyabilecekleri bir alanda ancak gerçek olabilir. Bizim ülkemizde toplumsal cinsiyet eşitsizliği had safhada. Medeni Kanun uygulamaya girdiğinden beri zaten kadınların mirastan eşit faydalanmalarına karşı çıkıyorlardı. Bunu da arabuluculukla çözdüler. Bu uygulamada onlarca, yüzlerce dava ile karşılaşıyoruz” dedi.
“Kadın yoksulluğunun temeli”
“Arabuluculuk tutanaklarıyla kök aileden kalan miraslar kadınlar aleyhine pay ediliyor, arabuluculuk tutanaklarıyla tapu devirleri yapılıyor” diyen Koçak, “Cinsiyet eşitsizliğinin körü bir düzenlemenin sonucu. Kadın yoksulluğunun temelinde de bu vardır. Bütün kadın örgütleri buna itiraz ediyor. Eşit pay hakkı aleni şekilde gasp ediliyor” dedi. Koçak, mevcut durumda takip ettiği pek çok miras davasının olduğunu söyleyerek şu örneği verdi:
Kız kardeşlerin miras mücadelesi
“75 yaşında okuma yazma bilmeyen bir anneden kalan miras erkek kardeşler tarafından arabuluculuk anlaşmalı tutanaklarıyla anlaşma yapıyor. Böylece kız kardeşlere herhangi bir miras geçmeksizin kendi aralarınla paylaşıyorlar. Yasal miras paylaşımı söz konusu olsa eşit olacakken, arabulucu yapılan görüşmelere imza attırıp usule aykırı paylaşıyorlar.”
